تاملی در سینمای عباس کیارستمی از منظر نظریه هرمنوتیکی والتر بنیامین

والتر بنیامین متفکر و منتقد آلمانی، در مقاله «اثر هنری در عصر بازتولیدپذیری تکنیکی آن» بیان می کند اثر هنری در دوره معاصر با تاکید بر ارزش نمایشی بودنش کارکردهای جدیدی یافته که سینما بهترین نمونه آن است. فیلم بیش از هر رسانه دیگری می تواند توده ای شود. بنابراین، کل توده به مقام منتقد و تاویل گر ارتقا می یابد. از سوی دیگر، عباس کیارستمی، یکی از تاثیرگذارترین سینماگران جهان، همواره به نحوی فیلم هایش را می سازد که مخاطب در تاویل آنها مشارکت کند. این پژوهش در پی پاسخ به این مسئله است که چه نسبتی بین آراء والتر بنیامین و آثار کیارستمی در باب تاویل گرایی وجود دارد؟ پژوهش پیش رو به تشریح چارچوب فکری والتر بنیامین در باب نظریه تاویل گرایی و متناظر آنها در فیلم های کیارستمی می پردازد. هدف از این مطالعه توجه به تشابهات تواردی موجود در آرای بنیامین و چشم انداز سینمایی کیارستمی در باب تاویل گرایی است. این پژوهش نظری به روش توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای انجام شده است. نتیجه پژوهش بیانگر این است که در زمینه تاویل ، وجوه مشترکی بین دیدگاه بنیامین و کیارستمی به طور متوارد مشاهده می شود که در آثار سینمایی کیارستمی متبلور شده اند، اما این امر موید الگوبرداری کیارستمی از بنیامین نیست. به زعم والتر بنیامین در تاویل پدیده های هنری می توان نگاه تازه ای به امور داشت و در پرتو آن، حقایق تازه ای از خلوت به جلوت می آیند. کیارستمی نیز ماهیت سینما را تاویل گرایانه می داند و معتقد است فیلم باید به گونه ای باشد که تماشاگر به آن معنا دهد. در واقع، درک بیننده به اندازه خود فیلم حائز اهمیت است.

کلیدواژه ها:

والتر بنیامین ، سینمای کیارستمی ، تاویل گرایی ، تفسیر اثر هنری ، مخاطب اثر هنری