تحلیل انتقادی گفتمان مردانگی هژمونیک در رمان کردی (مورد مطالعه: حصار و سگ های پدرم از شیرزاد حسن)

مردانگی هژمونیک، اصطلاح ابداع ­شده توسط کانل، نظریه­ پرداز حوزه مطالعات جنسیت، اشاره دارد به آن دسته از ایماژها، فانتزی­ها و ایدئال­های راجع به مردانگی که دایما به ­میانجی مکانیسم ­ها و ساختارهای جامعه مردسالار بازتولید می­ شوند. این ایماژها و فانتزی­ها غالبا در متون ادبی و هنری به اشکال پنهان و آشکار بازنمود می­ یابند. پژوهش حاضر در پی تحلیل انتقادی گفتمان مردانگی هژمونیک در رمان کردی است و حصار و سگ­های پدرم، اثر شیرزاد حسن، رمان­ نویس نامدار کرد، را به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب کرده است. این رمان، مطابق روش تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف، در سه سطح تحلیل شده است: توصیف متن (آشکارسازی گزاره ­ها و مواضع ایدئولوژیک متن)، تفسیر (تعامل بین متن و زمینه) و تبیین (تاثیر متقابل ساختارها و گفتمان). نتایج پژوهش نشان می ­دهد که این اثر، در سطح نخست، با این ­همان­ کردن مردانگی با عقل و توانمندی و تسلط، توصیف گر مواضع مردسالارانه جامعه سنتی است؛ سپس، در سطح دوم، این مواضع متنی ایدئولوژیک به ­شکلی پیچیده به ساختار عشیره ­ای جامعه پیوند می ­خورند و بین شیوه معیشتی جامعه شبه ­فئودالی و معنای مردانگی پیوند برقرار می ­شود؛ در نهایت، در سطح سوم، آشکار می ­شود که گفتمان مردانگی هژمونیک، خود، به امری ساختمند بدل شده است که هر گونه مقاومت علیه آن درواقع مقاومت علیه کل سنن و آداب و میراث تاریخی اجتماع است.

کلیدواژه ها:

مردانگی هژمونیک ، گفتمان ، رمان ، ساختار عشیره ای ، مقاومت