تبیین جایگاه مهارت های فراشناختی در عملکرد تحصیلی دانش آموزان

پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه مهارتهای فراشناختی در عملکرد تحصیلی دانش آموزان انجام شد. یکی از مهم ترین پیشرفتهای نیمه دوم قرن بیستم، پیدایش نظریه هایی بود که بر نقش فرآیندهای عالی موثر بر هدایت فرآیندهای شناختی تاکید می کنند. این فرآیند های عالی تر فراشناخت نام دارد که نخستین بار به وسیله فلاول مطرح شد. فراشناخت، برآمده از بنیان های نظری و تجربی مستحکم و قانع کننده ای است که برخی از مبانی آن را می توان در آثار مربوط به روانشناسی تحولی- شناختی جستجو کرد. راهبردهای فراشناختی را مشتمل بر فرایادگیری یا یادگیری درباره یادگیری معنادار و فرادانش یا یادگیری درباره ماهیت دانش می دانند. این راهبردها به فراگیران کمک می کند تا درک کنند معنا از مفاهیم و ارتباطات بین مفاهیم و ارتباطاتی که در چارچوب دانش موجودمان جذب می کنیم به دست می آید. همچنین فراگیر از ظرفیت محدود حافظه کوتاه مدت خود و نقش مهمی که سازمان دهی دانش در حافظه درازمدت بازی می کند آگاه می شود. از سوی دیگر راهبردهای فراشناختی سبب می شوند دانش آموز دریابد که آیا به اهداف خود رسیده است یا نه و شامل سه راهبرد برنامه-ریزی، کنترل و نظارت و خودنظم دهی می شود. نوع پژوهش، کاربردی و شیوه بررسی آن نیز توصیفی- تحلیلی می باشد. همچنین از شیوه مطالعه منابع کتابخانه ای برای جمع آوری اطلاعات و داده های پژوهش، استفاده شده است. نتایج بیانگر آن است که بسیاری از مشکلات یادگیری ناشی از فقدان مهارتها و راهبردهای فراشناختی است. مهارتها و راهبردهای یادشده به فرد امکان انتخاب، کنترل، نظارت، مدیریت و در نتیجه بهبود فرآیندهای شناختی را می دهد. این مهارتها علاوه بر بهبود یادگیری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان، باعث ایجاد انگیزش تحصیلی و زمینه سازی برای پرورش خلاقیت آنان نیز می شود.

کلیدواژه ها:

روانشناسی ، شناخت ، فراشناخت ، یادگیری ، عملکرد تحصیلی