جایگاه شاهنامه از نظر علمی و اجتماعی ایران

این پژوهش به بررسی دوسویه ی جایگاه شاهنامه فردوسی دربافتار ایران معاصر می پردازد: از یکسو به عنوان متن ادبی-تاریخی در محافل دانشگاهی و مدرن، و از سوی دیگر به عنوان سرمایه ی فرهنگی _مردمی درجامعه. با روش تحقیق مطالعه تاریخی-اسنادی ، ترکیبی و تحلیل محتوایی و با رویکرد میان رشته ای (ادبیات، جامعه شناسی و مطالعات فرهنگی) به مثابه یک پدیده زنده فرهنگی ، به نقش دوگانه شاهنامه می پردازد.در این پژوهش،تناقض میان «فردوسی رسمی» (مورد تاکید نهادهای آموزشی) و «فردوسی مردمی» (باز تولید شده در فضای مجازی) به عنوان چالشی فرهنگی شناسایی شده است. در این جستار سه کارکرد اصلی شاهنامه درجامعه امروز با عناوین: 1. هویت ساز (بازتعریف مفاهیم ملی در گفتمان عمومی) 2. انتقادی (ابزاری برای نقد مسائل اجتماعی از طریق تمثیل) 3. تفننی (سر گرمی ساز ) مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته ها حاکی از شکاف میان قرائت دانشگاهی و مصرف مردمی است. اهداف این مطالعه: هدف کلی: چگونه می توان شاهنامه را از متون دانشگاهی به گفتمان روزمره جامعه برگرداند؟ هدف جزئی: 1. پرداختن به جنبه های ادبی شاهنامه. 2.ارائه راهکارهای عملی برای نهادینه کردن شاهنامه در فرهنگ روزمره، 3. پاسخ به این پرسش که «چرا شاهنامه پس از هزار سال هنوز زنده و تاثیرگذار است؟ جامعه آماری: نتایج بدست آمده توسط اساتید و نویسندگان کتابهای تاریخی و ادبی، سایت ها، و مردم عامه. پیشنهاداتی هم در این مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفته است. این مطالعه با ترکیب سه رویکرد ادبی، جامعه شناختی و مطالعات فرهنگی، به بررسی پویایی های معناکاوی در بازخوانی های معاصر از شاهنامه می پردازد.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: شاهنامه فردوسی ، مطالعات میان رشته ای ، سرمایه فرهنگی ، بازتولید اجتماعی ، ادبیات تطبیقی