ماهیت و آثار ضمانتنامه بانکی (SBLC)

این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است درصدد است تا بیان نماید که ضمانت نامه ها دو حالت را برای اقتصاد ایجاد می کنند، اول اینکه سبب توسعه و گسترش امور تجاری و موجب رونق این امور می شوند و از طرفی می تواند باعث افزایش معاملات صوری و کاغذی و باعث تخریب اقتصاد گردد، می توان گفت ضمانت نامه بانکی عموما به منظور اخذ تسهیلات اعتباری و یا پرداخت ثمن قراردادی به فروشنده اصلی (عرضه کننده) انجام می پذیرد. با وجود شباهت، ضمانت نامه بانکی متفاوت زا ضمان در قانون مدنی است. انتقال آن نیز عبارت است از توافق ذینفع و بانک گشاینده/ضامن مبنی بر انتقال سند از سوی ذینفع به شخص ثالث. ضمانت نامه بانکی ذاتا قابل انتقال نیستند؛ برای انتقال آن توافق بانک گشاینده/ضامن و ذینفع سند ضروری است و رضایت متقاضی در این عمل حقوقی نقشی ندارد. ماهیت انتقال اعتبار نامه را باید تبدیل تعهد به حساب آورد. در نتیجه رابطه جدیدی میان بانک و ذینفع جدید شکل گرفته و با از بین رفتن رابطه اعتبار اسنادی پیشین، ایرادات ناشی از آن دیگر قابل استناد نیست. ضمانتنامه بانکی تنها زمانی قابل انتقال است که قرارداد پایه نیز به شخص ثالث منتقل شود. بنابراین ماهیت آن را باید بر مبنای انتقال موقعیت قراردادی تحلیل نمود که در نتیجه آن ذینفع جدید در تمامی حقوق و تعهدات، قائم مقام ذینفع نخست شده و ایرادات در مقابل او قابل استناد است. یافته های پژوهش نشان داده است که، ضمانت نامه بانکی، قرارداد خصوصی مندرج در ماده ۱۰ قانون مدنی است. همچنین اصل استقلال ضمانت نامه بانکی به عنوان مهمترین و بنیادی ترین اصل حاکم بر ضمانت نامه های بانکی می باشد. طبق این اصل، ضمانت نامه بانکی، مستقل از تعهد پایه بوده و یک تعهد اصلی محسوب می شود. لذا ایرادهایی که ممکن است به قرارداد پایه وارد شود، در ضمانت نامه بانکی محملی ندارد. مهمترین تعهد در ضمانت نامه بانکی، تعهد بانک در برابر ذی نفع مبنی بر پرداخت وجه ضمانت نامه به وی می باشد. به محض مطالبه وجه ضمانت نامه توسط ذی نفع، بانک مکلف است وجه را به وی پرداخت کند و به غیر از استثنای تقلب، بانک حق ندارد با استناد به قرارداد پایه از پرداخت وجه ضمانت نامه امتناع کند؛ زیرا مطابق اصل استقلال، تعهد بانک در برابر ذی نفع یک تعهد کامال مستقل و منفک از قرارداد پایه می باشد.

کلیدواژه ها:

ضمانت نامه ، ضمانت نامه بانکی ، بانک ، تسهیلات اعتباری