پیکربندی معماری ساختمان های بلند با استفاده از اصول بیومیمیکری (گیاهان سمپادیال، درخت نارون)

در طراحی ساختمان­های بلند با توجه به خوانایی این بناها در زمینه­ی شهری، توجه به پیکربندی معماری آن از اهمیت بالایی برخوردار است. رعایت ملاحظات سازه­ای مطابق با ضوابط و آیین­نامه­های ملاک عمل، در حال حاضر باعث ایجاد بناهایی با بازدهی سازه­ای بالا و جذابیت معماری پایین گردیده­است. هدف این پژوهش ارائه­ی رویکردی مبتنی بر اصول بیومیمیکری بود که با الگوبرداری از خصوصیات یک سازواره (گیاهان سمپادیال، درخت نارون) شاهد افزایش کارائی در حین جذابیت بصری در پیکربندی ساختمان­های بلند باشیم. این پژوهش از بعد هدف، پژوهشی کاربردی توسعه­ای و از بعد ماهیت پژوهشی توصیفی- تحلیلی- شبیه­سازی بوده، روش گردآوری اطلاعات به سه روش کتابخانه­ای (فیش­برداری)، میدانی (برگه مشاهده) و استفاده از سایت­های اینترنتی صورت گرفته بود. در این پژوهش، پیکربندی گیاهانی که از نظر ساختاری با ساختمان های بلند دارای شباهت بودند مورد بررسی قرار گرفته و یکی از نزدیکترین پیکربندی­ها به ساختمان­های بلند انتخاب و اصول اصلی پیکربندی آن استخراج شد. سپس اصول استخراج شده به یک ساختمان بلند مشابه تعمیم داده شد و ساختمان موجود در کنار دو نمونه­ی شاهد که از سیستم سازه های متعارف بهره می­برد در فضای نرم افزار ترسیمی به مدل سه بعدی تبدیل و پس از آن در نرم افزار محاسباتیEtabs  و Sap مدل­سازی، مقاطع سازه­ای مشخص و با نمونه­ی شاهد مقایسه شد. در این فرآیند مشخص شد، مقادیر مصالح مصرفی به صورت میانگین، (۳۴ درصد فولاد و ۲۴ درصد بتن) کمتر از نمونه­های شاهد بود. با مقایسه پیکربندی حاصل شده از مدل بایونیکی در کنار سیستم سازه ای شاهد مشخص گردید، علاوه بر پیکربندی سازه­ای متفاوت و قابل توجه، عملکرد سازه­ای در مدل بایونیکی مطلوب تر بوده به نحوی که علاوه بر داشتن یک فرم پویا مصرف متریال باربر در آن به اندازه­ی قابل توجهی کاهش پیدا کرده است.

کلیدواژه ها:

Architectural configuration ، high-rise buildings ، organism ، natural structures ، biomimicry ، پیکربندی معماری ، ساختمان های بلند ، سازواره ، سازه های طبیعی ، بیومیمیکری