بررسی وضعیت گردی و گردشدگی سنگ ریزه های سطحی در تیپ های مختلف دشت سر با استفاده از شاخص پاورز

شکل ذرات و وضعیت آئرودینامیکی آنها دارای نقش قابل توجهی در فرسایش بادی می باشند که خود تحت تاثیر ویژگی های سنگ شناسی، نوع محیط رسوبی، طول و مدت حمل، انرژی متوسط حمل، ماهیت و میزان هوازدگی پس از رسوب و مدت زمان انتقال آن می باشد. در این مطالعه اقدام به بررسی وضعیت گردی و گردشدگی ذرات سنگ ریزه های سطحی در سه تیپ دشت سر در حوزه دشت یزد اردکان گردید. ابتدا نمونه هایی از سنگ ریزه های سطحی به صورت تصادفی جمع آوری شد، سپس شاخص های گردی و گرد شدگی در تک تک سنگ ریزه های برداشته شده (۳۲۰ سنگ ریزه) محاسبه شد. شاخص مورد استفاده در این تحقیق برای گردی و گردشدگی، شاخص پاورز بود که دامنه تغییرات آن از ۰/۱۲ برای ذرات کاملا زاویه دار تا ۱ برای ذرات کاملا گرد شده متغیر است. نتایج تجزیه واریانس یک طرفه بین مقادیر به دست آمده نشان داد مقادیر گردشدگی در تیپ های مختلف دشت سر با احتمال ۹۵ درصد دارای اختلاف معنی دار بوده ولی میزان گردی دارای اختلاف معنی دار نیست. نتایج گروه بندی با استفاده از آزمون دانکن نیز نشان داد که مقادیر گرد شدگی در سه گروه مجزا قابل تحلیل می باشد که این سه گروه با سه تیپ دشت سر منطبق است. میانگین مقادیرگرد شدگی معادل۰/۱۸ در دشت سر لخت،۰/۳۰ در دشت سر آپانداژ و ۰/۳۳در دشت سر پوشیده به دست آمد که نشان دهنده ی گردشدگی بیشتر ذرات در دشت سر پوشیده است ولی مقادیر گردی در تیپ های مختلف دشت سر دارای روند مشخصی نیست.

کلیدواژه ها:

سنگ فرش بیابان ، شاخص پاورز ، دشت سر ، گردشدگی ، گردی