پایش تغییرات منابع اکولوژیک تالاب بین المللی هامون مبتنی بر دادههای ماهواره ای با سامانه GEE

امروزه با توجه به تغییرات شرایط اکولوژیک و اقلیمی؛ مدیریت بهینه منابع آب شیرین از اهمیت بخصوصی برخوردار می باشد. این مدیریت نیازمند تحلیل صحیح داده های به روز و دقیق می باشد تا بتوان از پیامدهای جبران ناپذیر منفی جلوگیری کرد. بررسی روند تغییرات و سیر تحول وضعیت تالابها بعنوان منابع ارزشمند اکولوژیک می تواند به پیش بینی وضعیت اکولوژیک آنها در سال های آینده منجر گردد. تالاب هامون بزرگترین تالاب آب شیرین فلات ایران و تنها منبع آب دشت سیستان می باشد که ارائه دهنده خدمات اکوسیستمی ارزشمندی به ذینفعان می باشد. در این مطالعه تغییرات منابع پوشش گیاهی، آبی و زیستی تالاب هامون با تحلیل بیش از ۲۶ سری داده ماهواره های Terra-Modis و Sentinel-۲ L۲ طی یک دوره شش ساله (از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۴) با کد نویسی در سامانه Google Earth Engine مورد بررسی قرار گرفت تغییرات وضعیت اکولوژیک این تالاب با استفاده از چهار شاخص اکولوژیک مبتنی بر سنجش از دور (Remote sensing-based Ecological Indices, REI) شامل شاخص پوشش گیاهی تفاوت نرمال شده (NDVI)، تبخیر و تعرق (ET)، رطوبت سطحی (NDWI) و دمای سطح زمین (LST) تحلیل گردید. نتایج نشان داد که در طی شش سال اخیر کلیه شاخص های اکولوژیک (REI)، علیرغم نوسانات مختلف، روند کلی نزولی و کاهشی داشته اند که بیانگر کاهش مطلوبیت اکولوژیک تالاب می باشد. بعنوان مثال شاخص مساحت منابع آبی NDWI از ۵.۵۸ به ۴۹.۹ کیلومترمربع کاهش پیدا کرده و همزمان میزان تبخیر و تعرق ۸۰ درصد رشد کرده که روند افزایشی بوده است.

کلیدواژه ها:

تالاب هامون ، ماهواره سنتینل۲ ، تغییرات اکولوژیک ، گوگل ارث انجین