بررسی معاهده ۱۳۵۱ :هیرمندلزوم تدوین رژیم حقوقی جداگانه برای تالاب های بین المللی هامون

پس از جدایی افغانستان از ایران (۱۸۵۷) همواره یکی از موضوعات مورد منازعه بین ایران و افغانستان مسئله آب هیرمند بوده است. هر چند قراردادها و تفاهم نامههای متعددی بین دو کشور منعقد شده است، ولی در حال حاضر قرارداد موسوم به قرارداد ۱۳۵۱ بین دو کشور حاکم است. با این حال، این قرارداد به علت عدم لحاظ نیاز زیست محیطی تالاب های بینالمللی هامون در آن، نمی تواند نیازهای محیط زیستی رودخانه و هامونها را فراهم نماید. در این مقاله به مهمترین دلایل این امر با استناد به مفاد قرارداد و نحوه کنونی اجرای آن پرداخته شده است. عدم احصاء حقابه زیست محیطی و نیاز آبی تالاب بینالمللی هامون، جدول پیش بینی شده برای تحویل آب به ایران، عدم تخصیص قانونی آب در حال حاضر به جز در موارد سیالب و ایجاد سازههای متعدد مخزنی و انحرافی در مسیر رودخانه هیرمند جز مهمترین موارد مورد نظر می باشد. در پایان هر قسمت، پیشنهاداتی برای تدوین رژیم حقوقی محیط زیستی هامونها ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

سیستان ، هامون ، قرارداد ، افغانستان