تاثیرات بند کمال خان بر حقابه ایران از رودخانه هیرمند

نقش رودخانه های مرزی، بین دو کشور همسایه، بعنوان یکی از عوامل ایجاد تنش بین این کشورها، همواره مورد توجه بوده است. رودخانه هیرمند بعنوان تامین کننده آب مردم دشت سیستان و تالاب های بین المللی هامون نیز از این قاعده مستثنی نیست. عدم پرداخت حقابه معیشتی و کشاورزی ایران و نیز حقابه زیست محیطی تالاب های هامون از رودخانه هیرمند موجب افزایش تنش ها بین ایران و افغانستان شده است. ایجاد سدهای مختلف روی رودخانه هیرمند از سوی کشور افغانستان موجب عدم دسترسی مناسب به آب این رودخانه و ایجاد مشکلات فراوان محیط زیستی، اقتصادی، اجتماعی و... برای مرزنشینان دو طرف مرز شده است. بند کمال خان بعنوان نمونه ای از این سازه ها است که با انحراف آب رودخانه هیرمند به سوی شوره زار گودزره، عمال امکان ورود آب به تالاب های بین المللی هامون و نیز دریافت حقابه ایران از این رودخانه را دشوار می نماید. انحراف بخش عظیمی از آب این رودخانه به سمت گودزره ضمن تغییر مسیر طبیعی آن و نرسیدن آب به ایران و تالاب های بین المللی هامون، موجب تبخیر آب منحرف شده و هدررفت آن می گردد. به نظر می رسد که اصلاح سرریز این سد و بازگشت آب رودخانه هیرمند به مسیر طبیعی خود می تواند ضمن احیای مجدد تالاب های بین المللی هامون، شرایط زیست سالم مردمان دو سوی مرز را نیز فراهم سازد.

کلیدواژه ها:

بند کمال خان ، تالاب بین المللی هامون ، شوره زار گودزره ، سیستان