بررسی اثر اقدامات توسعه منابع آبی در افغانستان بر وضعیت تامین نیازهای آبی حوضه آبریز هیرمند داخلی

رودخانه هیرمند از ارتفاعات کشور افغانستان سرچشمه گرفته و به تالاب هامون در مرز ایران می ریزد. بهره برداری از سدهای کمکی، دهلا و کمال خان در کشور افغانستان همسایه گردیده است. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت منابع آب حوضه سیستان داخلی تحت شرایط توسعه بالادست و تشدید منازعات آبی بین دو کشور همسایه می باشد. برای این منظور از مدل شبیه سازی حوضه آبریز MODSIM در یک دوره هیدرولوژیک ۴۵ساله بالادست تعریف سناریوهای توسعه محتمل در آینده استفاده شده است. نتایج نشان می دهد متوسط جریان سالانه ورودی به ایران به حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب رسیده و نیازهای آبی کشاورزی داخلی به طور متوسط در سطح ۲۴ درصد تامین خواهد شد که معیشت و اشتغال منطقه را با مشکلات شدیدی مواجه خواهد ساخت. در سناریوی همکاری، اگر دو کشور همسایه زیر کشت به سطح ۵۰ درصد به کشاورزی با حدود ۸۰۰ میلیون مترمکعب رسیده و اعتمادپذیری تامین نیازهای پایین دست به سطح مطلوب ۹۵ درصد خواهد رسید. همچنین در سناریوی تامین افغانستان به تعرفه مرزی بر اساس معاهده سال ۱۳۵۱ معیار آسیب پذیری نیازهای کشاورزی داخلی به ۵ درصد کاهش خواهد یافت.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی تخصیص منابع آب ، حوضه آبریز مرزی ، رویکرد همکارانه ، رودخانه هیرمند