ویتامین D و نقش آن در تنظیم سیستم ایمنی و متابولیسم سلولی

ویتامین D یکی از ویتامین های محلول در چربی است که نقش های حیاتی در تنظیم عملکردهای مختلف بدن ایفا می کند. از جمله مهم ترین نقش های این ویتامین، تاثیر آن در تنظیم سیستم ایمنی و متابولیسم سلولی است. ویتامین D با تاثیر بر گیرنده های هسته ای در سلول های ایمنی، باعث تعدیل پاسخ های ایمنی ذاتی و اکتسابی می شود. این ویتامین با مهار سایتوکین های التهابی و تحریک تولید سایتوکین های ضدالتهابی، در تعادل عملکرد ایمنی نقش کلیدی دارد. همچنین در پیشگیری از بیماری های خودایمنی همچون مولتیپل اسکلروزیس، روماتیسم مفصلی و دیابت نوع یک موثر شناخته شده است. از سوی دیگر، ویتامین D در فرآیندهای متابولیک سلولی مانند رشد، تمایز، آپوپتوز و تنظیم چرخه سلولی نقش دارد. کمبود این ویتامین می تواند منجر به اختلال در متابولیسم سلولی، افزایش خطر ابتلا به بیماری های مزمن و ضعف عملکرد ایمنی شود. مطالعات جدید نشان می دهند که ویتامین D با تاثیر بر مسیرهای سیگنالینگ سلولی مانند مسیر MAPK و NF-kB، نقشی تعیین کننده در هموستاز سلولی دارد. علاوه بر این، اثرات ضدتوموری ویتامین D نیز مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. با توجه به شیوع بالای کمبود ویتامین D در جوامع مختلف، بررسی نقش آن در سلامت عمومی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این مقاله به بررسی جامع مکانیسم های مولکولی اثر ویتامین D در سیستم ایمنی و متابولیسم سلولی پرداخته و شواهد علمی موجود در این زمینه را مرور می نماید.

کلیدواژه ها:

ویتامین D ، سیستم ایمنی ، متابولیسم سلولی ، سایتوکین ، گیرنده ویتامین D.