بررسی تحول خلاق نفس در اندیشه هانری برگسون

هدف: مقاله حاضر باهدف تبیین مبانی فلسفی مسئله نفس ناظر به اهمیت این مداقه در تعلیم و تربیت تدوین شده است. روش: ازآنجایی که برگسون به عنوان یک فیلسوف اخلاقی به این موضوع توجه خاص داشته است، نوشتار پیش رو بر آن است که با روشی توصیفی- تحلیلی و استنتاجی، تحول خلاق نفس از دیدگاه برگسون را مورد بررسی قرار دهد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد؛ برگسون در جست وجوی آن است که به کلمه بودن معنای دقیقی دهد، از نگاه او برای یک ذهن خودآگاه، این کلمه به معنای دگرگون شدن و تغییر یافتن است، دگرگونی و تغییری علی الدوام تا خودآفرینی خویشتن. برگسون با مبنای هستی شناسی دیرندی خود غایت اصلی حیات نفس را رسیدن به تعالی و تکامل برشمرده و برای تحقق آن، با توجه به اصل تحول خلاق نفس و اصل خود آفرینی نفس استفاده از روشی فلسفی را پیشنهاد می کند. به عقیده وی طبق قاعده اول شهود، پرسش پیش از آن که بر سر حل کردن مسئله وکشف راه حل باشد، بر سر یافتن مسئله و متعاقبا طرح آن است. نتیجه گیری: نتیجه آن که در این نظام تعلیم و تربیت، انسان، همواره باید در جستجوی حقیقت و کشف موقعیت های جدید بوده و سکون را نپذیرد و با تعمیق در خود و حضور فعال در نفس به سمت وضعیت بهتر گام بردارد و ازآنجایی که در امر آفریدن مشارکت داشته است به خلق مسائل و اندیشه های نو بپردازد.

کلیدواژه ها:

تحول خلاق ، نفس ، شهود ، خود آفرینش گرایی ، برگسون