ایجاد فضای تعاملی و مشارکتی برای تحریک خلاقیت دانش آموزان آموزان

در دنیای آموزش معاصر، خلاقیت به عنوان یکی از مولفه های کلیدی در رشد همه جانبه دانش آموزان و تحقق اهداف تعلیم و تربیت نوین شناخته می شود. با توجه به تحولات سریع علمی، فرهنگی و اجتماعی، نظام های آموزشی ملزم به بازاندیشی در شیوه های تدریس و یادگیری هستند. یکی از راهکارهای موثر در این زمینه، ایجاد فضای تعاملی و مشارکتی در کلاس درس است؛ فضایی که در آن، دانش آموزان به عنوان اعضای فعال فرآیند یادگیری شناخته می شوند و امکان ابراز ایده ها، طرح دیدگاه ها و همکاری گروهی برای آنان فراهم می شود.هدف این مقاله بررسی نقش فضاهای تعاملی و مشارکتی در تحریک و پرورش خلاقیت دانش آموزان در محیط های آموزشی است. با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و با مطالعه منابع پژوهشی داخلی، تلاش شده است تا ابعاد گوناگون این فضاها، همچون روش های تدریس مشارکتی، نقش معلمان خلاق، بهره گیری از فناوری های نوین، طراحی کلاس های منعطف و ارتباطات اثربخش میان دانش آموزان و معلمان، مورد بررسی قرار گیرد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که وجود تعامل سازنده میان فراگیران و مشارکت فعال در فعالیت های آموزشی، زمینه ساز افزایش انگیزه درونی، ارتقاء خودباوری و شکوفایی توانمندی های ذهنی آنان در قالب خلاقیت است (رحیمی نژاد، ۱۳۹۷؛ عباسی، ۱۴۰۰).همچنین مشخص شد که ایجاد فضای ایمن روانی، تشویق به تفکر واگرا، پذیرش تفاوت ها و بازخوردهای مثبت، نقش موثری در افزایش اعتماد به نفس و آزادی ذهنی دانش آموزان دارد؛ امری که پایه گذار رشد خلاقیت آنان است (قربانی، ۱۳۹۵؛ عابدی، ۱۳۹۳). بر این اساس، معلمان و مدیران آموزشی باید با طراحی محیط های آموزشی انعطاف پذیر، بهره گیری از تکنولوژی های تعاملی و تشویق دانش آموزان به کار گروهی، زمینه ساز شکوفایی خلاقیت در مدارس شوند. در پایان، پیشنهادهایی برای سیاست گذاران آموزشی ارائه شده است تا با تمرکز بر آموزش معلمان، اصلاح فضای فیزیکی کلاس ها و تقویت ارتباطات انسانی، بستری پویا و خلاق برای یادگیری فراهم شود.واژگان کلیدی:

کلیدواژه ها:

خلاقیت ، فضای تعاملی ، مشارکت آموزشی ، یادگیری فعال ، دانش آموزان ، روش های نوین