ارزیابی ریسک سرطانی و غیر سرطانی فلزات سنگین آرسنیک و کادمیوم در گیاهان دارویی گل گاوزبان و زعفران کشت شده در شهر سمنان

ایران با تاریخچه های غنی در زمینه گیاه شناسی و داروشناسی، یکی از نقاط عطف در استفاده از گیاهان دارویی به شمار می رود. این گیاهان به دلیل خواص درمانیشان، در درمان بیماری ها و بهبود وضعیت سلامت انسان ها مورد توجه قرار دارند. با این حال، آلودگی به فلزات سنگین به عنوان یک چالش مهم، سلامت این اکوسیستم و مصرف کنندگان را تهدید می کند. برخی از این فلزات، مانند مس، در غلظت های پایین برای رشد و تکثیر گیاهان ضروری است ولی در غلظت های بالا، این فلزات سمی و مضر می شوند. در مقابل، فلزاتی مانند آرسنیک، جیوه، کادمیوم و سرب هیچ نقش زیستی ندارند و در غلظت های کم نیز می توانند به آلودگی های زیست محیطی منجر شوند. در این مطالعه به ارزیابی ریسک غیر سرطانزایی و سرطان زایی ناشی از مصرف گیاهان دارویی گل گاوزبان و زعفران در استان سمنان پرداخته شده است. نتایج بررسی نشان می دهند که مقادیر شاخص خطر (HQ) برای هر دو گروه سنی کودکان و بزرگسالان کمتر از یک بوده و مصرف این گیاهان می تواند ایمن باشد. همچنین نتایج نشان می دهند که مصرف زعفران در هر دو گروه سنی از ریسک خیلی کمی برخوردار است ولی مصرف گل گاوزبان در هر دو گروه سنی کودکان و بزرگسالان در محدوده احتمال خطر قرار دارد و وجود کادمیوم و آرسنیک در بافت گیاه گل گاوزبان منطقه سمنان، ریسک سرطان زایی بالایی دارد. بنابراین کنترل کیفیت و پایش مداوم منابع کشت، از جمله خاک و آب، به منظور کاهش آلودگی های ناشی از فلزات سنگین ضروری است. این مطالعه بر اهمیت ارزیابی ریسک سرطان زایی ناشی از آلاینده ها تاکید کرده و

کلیدواژه ها:

فلزات سنگین ، گیاهان دارویی ، ارزیابی ریسک ، سرطان زایی ، سمنان