مروری بر برخی از مفهوم های پایه در الگوی کشت محصول های زراعی در ایران

بخش کشاورزی کشور با ابر چالش هایی روبه رو است که توجه نکردن به هر یک از آن ها به خسارت های جبران ناپذیری می انجامد. در این میان، بحران منابع آب مهمترین مشکل است و تغییرهای اقلیمی نیز فشار بیشتری را بر پیکره بخش کشاورزی و تولید کشور وارد می کند. بنابراین برای طرح اصلاح الگوی کشت محصول های زراعی کشور (کشت بهینه) پس از تاخیری پنج دهه ای، سرانجام در سال ۱۴۰۱ به دستگاه های اجرایی کشور ابلاغ شد. انتظار می رود پس از گذشت دو سال از اجرای این طرح، هماهنگی های لازم میان دستگاه های مختلف دولتی و خصوصی و جامعه کشاورزی کشور شکل گرفته باشد. تامین غذای کافی برای انسان و دام، حفاظت از محیط­ زیست و داشتن پایداری در بخش کشاورزی از جمله هدف های کلان در الگوی کشت هستند. گرچه ممکن است موردهای گوناگونی در زمینه الگوی کشت هر منطقه مورد توجه قرار گیرد، اما در حال حاضر کمیته تدوین و نظارت الگوی کشت محصول های کشاورزی کشور، موردهایی مانند آب (شامل منابع و مصرف آب)، خاک (شامل تناسب زمین ها برای کشت محصول های مختلف)، اقلیم (شامل محدودیت ها و قابلیت ها)، مدیریت و فناوری تولید محصول ها (شامل مدیریت تولید و رویارویی با تنش ها) و اقتصاد، تولید محصول ها را به­عنوان محورهای اساسی در این زمینه مطرح و بر این پایه، الگوی کشت هر استان را تدوین و ابلاغ می کند. در این نوشتار در باره هر یک از عامل های مورد اشاره و نقش آن ها در الگوی کشت به­طور خلاصه بحث شده است.

کلیدواژه ها:

تناسب زمین ها ، پایداری ، مصرف آب ، منابع آب