معرفی، نقد و بررسی نسخ خطی دیوان صحبت لاری

صحبت لاری از شاعران دوره ی بازگشت است که دیوان وی نخستین بار نوه اش به صورت چاپ سنگی در بمبئی و سه بار دیگر نیز به همت کتاب فروشی معرفت ویرایش و چاپ شده است. نگارندگان برای فراهم کردن یک متن مصحح و انتقادی از دیوان صحبت به جمع آوری نسخ خطی از اشعار وی پرداختند که شامل بخش عمده یا برخی از اشعار صحبت می باشند و عبارت اند از: نسخ کتاب خانه و موزه ملی ملک، کتاب خانه اراک و مرکز احیاء قم که عمده ی اشعار صحبت را در برمی گیرند و نیز نسخ کتاب خانه ملی و نسخه اهدایی کتاب خانه حکمت که حاوی بخشی از غزلیات اوست و نسخه ای که تنها شامل کتاب رونق انجمن است. نسخه خطی کتاب خانه شاهچراغ (ع) هم یک قصیده را در بردارد. این تحقیق نظری که با شیوه ی توصیفی تحلیلی و بر اساس مستندات کتاب خانه ای انجام شده؛به معرفی، تطبیق و نقد و بررسی این نسخ می پردازد.نتایج به دست آمده نشان می دهد که تمام این نسخ حتی دو نسخه ای که توسط نوادگان صحبت چاپ یا کتابت شده گذشته از اختلاف در تعداد ابیات در ضبط لغات هم که گاهی در حد یک مصرع نیز هست، با هم اختلاف دارند. دیوان چاپ معرفت نیز هر چند از نظر تعداد ابیات کامل ترین نسخه است؛ اما در ضبط با نسخ یاد شده اختلاف هایی دارد. اختلاف های نسخ چاپی و خطی به گونه ای است که نمی توان یکی از آن ها را به طور مطلق ارجح دانست، زیرا مثلا در یک قصیده ممکن است در ضبط بیتی ارجحیت با نسخه ای خاص و در بیت بعد با دیگری باشد.

کلیدواژه ها:

صحبت لاری ، نسخ خطی ، دیوان ، معرفی ، نقد و بررسی