تصحیح شماری از بیت های پریشان دیوان شایق لرستانی

هادی بیگ ساکی با نام شعری «شایق» و مشهور به «شایق لرستانی» شاعر صاحب ذوق و خوش قریحه پارسی گوی منتسب به مکتب بازگشت ادبی است که در دوران زندیه و قاجاریه می زیسته و در اغلب قالب های شعر فارسی طبع آزمایی کرده است. تنها نسخه خطی موجود از دیوان وی در کتابخانه ملی ملک با شماره ۵۱۱۷ ثبت شده است. آقای حمیدرضا دالوند در سال ۱۳۸۳نسخه یاد شده را با وفاداری به متن به روش قیاسی تصحیح و چاپ کرده است. در دیوان مصحح موجود، افزون بر موارد مربوط به سهو و خطای کاتب، بی توجهی به روابط درون متنی، خوانش نادرست و نادیده گرفتن معیارهای زیبایی شناختی باعث شده تا برخی ضبط های فاسد به متن راه یابد و در نتیجه تعدادی از ابیات دیوان شایق نامفهوم و پریشان به نظر برسد. از این روی نگارنده این جستار به ضرورت شماری از ابیات پریشان و گنگ دیوان شایق را که معنای درستی از آن برداشت نمی شود، استخراج کرده؛ سپس متن را با نسخه دست نویس مقابله نموده و صورت های فاسد یا تصرفات ناصواب کاتب را نشان داده است. در پایان با استدلال بر پایه روابط درون متنی، معیارهای زیبایی شناختی، هنجارهای دستوری و سنت های ادب فارسی ریخت های گشته و صورت های تحریف شده را تصحیح و گزارش نموده است.

کلیدواژه ها:

شایق لرستانی ، تصحیح ، روابط درون متنی ، معیارهای زیبایی شناختی ، سنت های ادبی