تحلیل ملاک اطلاق گزاره های اخلاقی در نظریه اعتباریات

اطلاق یا نسبیت گزاره های اخلاقی از مباحث مهم فلسفه اخلاق و نظریه اعتباریات از دیدگاه های مهم علامه طباطبایی است. با توجه به آنکه این نظریه در نهایت بر واقع مبتنی بوده و اطلاق گزاره اخلاقی از لوازم واقع گرایی اخلاقی است، نظریه اعتباریات مستلزم مطلق گرایی اخلاقی است. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی به تبیین و تحلیل ملاک اطلاق پرداخته و با پاسخ به اشکال های قابل طرح، به این نتایج دست یافته است که:اولا دیدگاه علامه طباطبایی با واقع گرایی اخلاقی به معنای حداکثری آن سازگاری دارد که براساس آن، ثبات و تغییر احکام اخلاقی به ثبات یا تغییر منشا واقعی انتزاع احکام (یعنی نوعیت نوع انسان و ساختار طبیعی، تکوینی، ثابت و مشترک او) بستگی دارد.ثانیا مطلق گرایی برخاسته از نظریه اعتباریات را باید مطلق گرایی معتدل دانست که به تغییر برخی احکام اخلاقی باور دارد. اما نه تغییری که تابع احساسات و سلایق فردی باشد.ثالثا مطلق گرایی معتدل هرچند موجب نسبی گرایی هستی شناختی یا عینی می شود، اما با نسبی گرایی مصطلح و مردود که نسبی گرایی معرفت شناختی یا ذهنی است تفاوت دارد.

کلیدواژه ها:

نظریه اعتباریات ، واقع گرایی اخلاقی حداکثری ، اطلاق گرایی اخلاقی معتدل ، نسبی گرایی هستی شناختی ، نسبی گرایی معرفت شناختی ، علامه طباطبایی