بررسی تطبیقی ملاک نیازمندی معلول به علت در فلسفه اسلامی و کتاب و سنت

نیازمندی معلول به علت روشن و بدیهی است. ولی اینکه در واقعیت و عالم ثبوت خارجی، چرا معلول به علت نیاز دارد و «ملاک و مناط نیاز معلول به علت» چیست، مساله ای است که هم در فضای فلسفه اسلامی به آن پرداخته شده و هم رد پای آن را می توان در آیات و روایات پیدا کرد. در این نوشتار که با روش تحلیلی توصیفی ارائه می شود، ابتدا به بیان دیدگاه های فلاسفه اسلامی در مورد ملاک ثبوتی معلولیت یا همان مناط نیاز معلول به علت می پردازیم که برخی به امکان ذاتی، برخی به فقر ذاتی نوری و برخی به فقر وجودی یا امکان فقری باور دارند. در ادامه، با استخراج ملاک ثبوتی معلولیت در آیات و روایات، به تحلیل و مقایسه آنها می پردازیم. در این مقایسه، توافق یکی از دیدگاه های فلسفی، یعنی نظریه حکمت متعالیه درباره ملاک نیاز معلول به علت که همان فقر وجودی یا امکان فقری است کاملا با مفاد کتاب و سنت اثبات می شود.

کلیدواژه ها:

علیت ، ملاک نیاز ، امکان ذاتی ، فقر نوری ، امکان فقری