بازخوانی منطق الطیر عطار نیشابوری با رویکرد خودشناسی و هویت یابی نوجوانان: طراحی الگویی تربیتی برای دانش آموزان متوسطه اول

پژوهش حاضر با هدف بازخوانی اثر ماندگار منطق الطیر عطار نیشابوری در پرتو مفاهیم خودشناسی و هویت یابی نوجوانان، به بررسی ظرفیت های تربیتی این اثر در چارچوب نیازهای روانی و رشدی دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول در شهرستان نیشابور می پردازد. دوران نوجوانی، مرحله ای حساس در فرآیند شکل گیری هویت فردی، اجتماعی و معنوی است. این پژوهش می کوشد با تکیه بر آموزه های عمیق عرفانی و استعاری این اثر کلاسیک، الگویی تربیتی برای هدایت و رشد معنوی نوجوانان ارائه دهد.منطق الطیر با روایت سفر سی مرغ در جست وجوی سیمرغ، بستری غنی از مفاهیم عرفانی چون رهایی از خودبینی، پذیرش مسئولیت، معناجویی، و سیر و سلوک درونی را ارائه می کند. در این مطالعه، از روش تحلیل محتوای کیفی بهره گرفته شده و سیر هفت گانه سفر عرفانی (طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت، فقر و فنا) به مثابه مراحل رشد درونی و هویت یابی مورد تحلیل و بازخوانی تربیتی قرار گرفته اند.جامعه آماری این پژوهش، دانش آموزان دختر پایه های مختلف متوسطه اول در شهرستان نیشابور هستند. داده ها با استفاده از منابع نظری در حوزه روان شناسی رشد، تعلیم و تربیت اسلامی، و تحلیل متون کلاسیک گردآوری و در قالب یک الگوی مفهومی یکپارچه تنظیم شده اند. این الگو بر گفت وگو، تامل درونی، مواجهه با بحران های هویتی، و بازاندیشی در باورها و ارزش ها تمرکز دارد.یافته ها حاکی از آن است که استفاده از ظرفیت های ادبیات عرفانی، به ویژه داستان های تمثیلی، می تواند نقشی موثر در ارتقاء سطح خودآگاهی، معنابخشی به تجربیات نوجوانان، و تقویت هویت فردی و جمعی آنان ایفا کند. الگویی که بر این اساس طراحی شده است، می تواند به عنوان ابزار مکمل در فعالیت های پرورشی و برنامه ریزی های تربیتی مورد بهره برداری مشاوران، معلمان و مربیان قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

منطق الطیر ، خودشناسی ، هویت یابی ، نوجوانان ، تربیت معنوی