درس پژوهی ارائه یک برنامه آموزشی برای پیشگیری از بیماری های واگیردار در مدارس پسرانه ابتدایی شهرستان اسلامشهر در سال ۱۴۰۳

بیماری های واگیردار یکی از مهم ترین چالش های بهداشتی در محیط های آموزشی، به ویژه مدارس، هستند. مدارس به دلیل تراکم جمعیت دانش آموزان و تماس نزدیک آن ها با یکدیگر، به عنوان کانون های بالقوه برای شیوع بیماری های عفونی شناخته می شوند. بیماری هایی مانند آنفلوانزا، سرماخوردگی، گاستروانتریت و سایر عفونت های تنفسی و گوارشی به سرعت در میان دانش آموزان منتشر می شوند و نه تنها سلامت آن ها را تهدید می کنند، بلکه می توانند باعث غیبت های مکرر و اختلال در فرآیند یادگیری شوند. با توجه به این موضوع، پیشگیری از بیماری های واگیردار در مدارس به عنوان یک اولویت بهداشتی و آموزشی مطرح است. شهرستان اسلامشهر، به دلیل تراکم جمعیتی بالا و شرایط خاص اجتماعی و اقتصادی، مستعد شیوع بیماری های واگیردار است. بر اساس مطالعات اخیر، آموزش بهداشت در مدارس یکی از موثرترین راه ها برای پیشگیری از بیماری های واگیردار است. تحقیقات نشان می دهند که برنامه های آموزشی مبتنی بر شواهد می توانند دانش و نگرش دانش آموزان را در مورد بهداشت فردی و جمعی بهبود بخشند و رفتارهای پیشگیرانه را در آن ها تقویت کنند (Nyaruhucha et al., ۲۰۲۱). به عنوان مثال، آموزش شستن صحیح دست ها، استفاده از ماسک در مواقع ضروری، رعایت فاصله اجتماعی و پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه یا عطسه، از جمله اقدامات ساده اما موثری هستند که می توانند به طور قابل توجهی از انتقال بیماری ها جلوگیری کنند (Fitzgerald et al., ۲۰۲۰). با توجه به اهمیت این موضوع، این درس پژوهشی با هدف طراحی و اجرای یک برنامه آموزشی جامع برای پیشگیری از بیماری های واگیردار شایع در مدارس شهرستان اسلامشهر در سال ۱۴۰۳ انجام شده است. این برنامه بر پایه آخرین یافته های علمی و منابع معتبر فارسی و انگلیسی طراحی شده و به دنبال افزایش آگاهی دانش آموزان، معلمان و والدین درباره راه های پیشگیری از بیماری های واگیر است. همچنین، این پژوهش به بررسی تاثیر برنامه آموزشی بر بهبود رفتارهای بهداشتی دانش آموزان و کاهش شیوع بیماری ها در مدارس می پردازد. این درس پژوهشی بر اساس چارچوب نظریه های آموزش بهداشت و تغییر رفتار، از جمله مدل باور سلامت (Health Belief Model) و نظریه یادگیری اجتماعی (Social Learning Theory)، طراحی شده است. این نظریه ها بر نقش آگاهی، نگرش و خودکارآمدی در تغییر رفتارهای بهداشتی تاکید دارند و نشان می دهند که آموزش های هدفمند می توانند به دانش آموزان کمک کنند تا رفتارهای پیشگیرانه را در زندگی روزمره خود به کار گیرند (Rosenstock, ۱۹۷۴; Bandura, ۱۹۸۶). با توجه به یافته های پژوهش های پیشین، انتظار می رود که اجرای این برنامه آموزشی بتواند به کاهش شیوع بیماری های واگیردار در مدارس شهرستان اسلامشهر کمک کند و سلامت دانش آموزان را بهبود بخشد. این درس پژوهشی نه تنها به افزایش آگاهی و تغییر رفتارهای بهداشتی دانش آموزان می پردازد، بلکه با مشارکت معلمان و والدین، به ایجاد محیطی سالم و ایمن در مدارس کمک می کند. در نهایت، این پژوهش می تواند به عنوان الگویی برای اجرای برنامه های مشابه در سایر مدارس و مناطق مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

کارشناس بهداشت عمومی و مراقب سلامت ، شهرستان اسلامشهر ، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی