بررسی هیدروژئوشیمیایی و طبقه بندی کیفی منابع آب زیرزمینی دشت زنجان با رویکرد علوم زمین برای مصارف مختلف

هدف از این مطالعه بررسی وضعیت منابع آب زیرزمینی دشت زنجان می باشد، تا بتوان براساس اطلاعات کیفی آب های زیرزمینی دشت، کیفیت آب برای مصارف مختلف را بدست آورد. لذا جهت دستیابی به این هدف، ۴۲ نمونه آب از چاه های دشت برداشته شد و با توجه به آنالیز شیمیایی داده ها در آزمایشگاه و تجزیه و تحلیل های انجام شده در نرم افزار Aq-QA، نمودارهای مربوطه ترسیم گردید. براساس نمودار شولت، وضعیت منابع آب زیرزمینی دشت زنجان به طور متوسط از لحاظ شرب، در رده خوب قرار دارد. همچنین از لحاظ حداکثر کیفیت آب شرب که ممکن است در این دشت رخ دهد (بدترین حالات ممکن)، در رده قابل قبول تا نامناسب قرار می گیرد. قرارگیری این داده ها بر روی نمودار پایار حاکی از باالتر بودن غلظت اسیدهای قوی نسبت به اسیدهای ضعیف است. همچنین نمودار ویلکوکس نشان می دهد که نمونه های آب دشت به طور کلی در گروه C۲-S۱ و C۳-S۱ قرار می گیرند. لذا وضعیت آب زیرزمینی دشت زنجان از لحاظ مصرف کشاورزی، مناسب می باشد. در استفاده از آب های زیرزمینی این دشت جهت مصارف صنعتی، امکان تشکیل رسوبات کربناته وجود نداشته و در نتیجه آب تریبا خواص خورندگی دارد. براساس طبقه بندی ارائه شده، نمودارهای استیف آب عبوری از سنگ های منشا در بخش های مختلف دشت به ترتیب زیر می باشد: بناب و نیماور، آهک و دولومیت؛ بوئین، دولومیت؛ سارمساقلو، عباس آباد، قره بالغ، آهاک؛ سایان و کوشکن، ژیاس؛ حسین آباد، ژیاس و دولومیت؛ کریز، شیل. بر این اساس سنگ منشا بخش اعظم آب های زیرزمینی این دشت از نوع آهک، دولومیت و ژیاس می باشد. براساس این نمودار، می توان گفت که یون های بای کربنات و کلسیم یون های غالب آب زیرزمینی در دشت زنجان می باشند. به طوریکه حدود ۷۰ درصد نمونه ها تیپ بی کربناته دارند که نشان دهنده کیفیت بالای آب های زیرزمینی در دشت زنجان است.

کلیدواژه ها:

آب زیرزمینی ، دشت زنجان ، هیدروژئوشیمی ، طبقه بندی کیفی ، مصارف مختلف