بررسی کربن آلی ذخیره شده خاک در کاربری های مختلف اراضی با استفاده از روش آماری حداقل مربعات جزیی، زمین آمار، مدل درختی M۵ و تصاویر لندست ۸

پایش ذخایر کربن آلی خاک به منظور مطالعه چرخه کربن بخصوص در اراضی وسیع ضروری می باشد. پژوهش حاضر به منظور تعیین همبستگی مقدار و تغییرات ماده آلی خاک با استفاده از تصاویر ماهوارهای و روشهای آماری مختلف در بخشی از اراضی منطقه جنوب غربی استان خوزستان انجام شد. کاربری اراضی منطقه مورد مطالعه عبارت است از کشت نیشکر، کشاورزی سنتی و بایر. به منظور مقایسه مقادیر ماده آلی خاک با مقادیر متناظر بازتاب طیفی در محدوده طیفی مرئی- مادون قرمز نزدیک – مادون قرمز موج کوتاه و مادون قرمز حرارتی، از تصویرهای سنجنده OLI و TIRS ماهواره لندست۸ استفاده شد. مقادیر همبستگی بین شاخصها و باندهای ماهواره ای در مقابل ماده آلی خاک در کاربری های مختلف، متفاوت بود بطوریکه در اراضی تحت کشت نیشکر شاخص SOCI (شاخص کربن آلی خاک) با ۵۰/۳۰ درصد و باند ۳ با ۵۳/۸۲ درصد بیشترین همبستگی، در کشاورزی سنتی شاخص PVI با همبستگی ۶۰/۳۵ درصد و باند ۷ با ۶۰/۶۳ درصد و در اراضی بایر شاخص RVI با همبستگی ۳۴/۲۷ درصد و باند ۲ با ۳۶/۶۷ درصد بیشترین همبستگی را با مقدار ماده آلی خاک به خود اختصاص داده اند. در ادامه از روش PLSR در برنامه آماری آن اسکرمبلر اجرا شد. میانگین نتایج واسنجی و اعتبار سنجی به ترتیب ۴۳/۴۸ و ۳۹/۰۸ درصد می باشد. در ادامه از روش کریجینگ و مدل درختی M۵ برای برآورد ماده آلی استفاده شد. همبستگی مقادیر ماده آلی اندازهگیری و پیش بینی شده به ترتیب ۶۶/۲۰ و ۸۲/۰۰ درصد بود. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان میدهد که بین مقادیر ماده آلی خاک و شاخصها و باندهای ماهواره لندست ۸ همبستگی معنی داری وجود داشته و می توان مقادیر ماده آلی خاک اراضی منطقه مورد مطالعه و سایر مناطقی که دارای شرایط خاکشناسی و اقلیمی مشابه هستند را با احتمال قابل قبولی تخمین زد.

کلیدواژه ها:

بررسی کربن آلی ذخیره شده خاک در کاربری های مختلف اراضی با استفاده از روش آماری حداقل مربعات جزیی ، زمین آمار ، مدل درختی M۵ و تصاویر لندست ۸