بررسی برابری مجازات قصاص و دیه زن و مرد در حقوق کیفری ایران

عدالت در حقوق متقابل زن و مرد به عنوان دو رکن عالم هستی جایگاهی بس ویژه دارد. یکی از مسائل مهم و اساسی در سیستم عدالت کیفری ایران بحث تبعیض جنسیتی در قانون مجازات اسلامی به ویژه در امر قصاص، حدود و دیه است. تلاش های زیادی در جهت ایجاد برابری حقوق بین زن و مرد در همه ی زمینه ها صورت گرفته است، و در اسناد بین المللی حقوق بشر نیز جهت رفع تبعیض علیه زنان بر لغو و یا اصلاح قوانینی که مقررات تبعیض آمیز علیه زنان دارند تاکید شده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و جستجو در پایگاه ها و منابع اطلاعات علمی اینترنتی و منابع کتابخانه ای، به بررسی برابری مجازات قصاص و دیه زن و مرد در حقوق کیفری ایران می پردازد. یافته های تحقیق حاکی از این است که، با توجه به قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و نظرات فقهای امامیه همچنین اکثر فقهای معاصر، اگر زنی، مردی را عمدا به قتل برساند، زن قصاص می شود بدون هیچ گونه شرط خاصی، اما اگر مردی، عمدا زنی را به قتل برساند، در صورتی قاتل قصاص می شود که اولیای دم مقتوله (زن)، نصف دیه را پرداخت نمایند و اگر نصف دیه را پرداخت نکنند، مرد (قاتل)، قصاص نمی شود. همچنین در قصاص اعضاء و جراحات، زن و مرد با هم مساوی هستند، مگر آنکه دیه و صدمات وارد شده به ثلث یا بیش از ثلث دیه کامل برسد، که در این صورت، دیه زن نصف دیه مرد خواهد بود.

کلیدواژه ها:

برابری زن و مرد ، قصاص ، دیه ، فقه ، حقوق کیفری ایران