«تحلیل نقش علمای جبل عامل در نهادینه سازی و توسعه فعالیت های حدیثی ایران در عصر صفویه»

در عصر صفویه، هم زمان با رسمیت یافتن مذهب تشیع در ایران، بسترسازی برای تقویت بنیه علمی و مذهبی جامعه شیعی ضرورتی اجتناب ناپذیر بود. در این میان، علمای جبل عامل با بهره گیری از پیشینه غنی حدیثی و علمی خود، نقشی محوری در انتقال میراث روایی و ترویج فرهنگ حدیث محور ایفا کردند. مهاجرت این علما به ایران، نه تنها زمینه ساز شکل گیری نهادهای دینی جدید و تاسیس مدارس علمیه گردید، بلکه در استانداردسازی دانش حدیث، تالیف آثار بنیادین و تربیت نسل جدیدی از محدثان و فقیهان نیز تاثیری انکارناپذیر داشت. از جمله دستاوردهای این مهاجرت می توان به تاسیس منصب شیخ الاسلامی، تدوین آثار سترگی همچون «وسائل الشیعه» و گسترش کرسی های تدریس حدیث در مراکز علمی ایران اشاره کرد. این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی و بهره گیری از منابع کتابخانه ای، بر آن است تا ضمن واکاوی علل و زمینه های مهاجرت علمای جبل عامل، نقش آنان را در توسعه و نهادینه سازی فعالیت های حدیثی ایران عصر صفوی تبیین نماید. یافته های تحقیق نشان می دهد که حضور این علما، ضمن تقویت مشروعیت مذهبی حکومت صفوی، موجب نهادینه سازی جریان حدیث نگاری و ایجاد انسجام فکری در جامعه شیعی ایران گردید.

کلیدواژه ها:

جبل عامل ، صفویه ، حدیث نگاری ، مهاجرت علمی ، فقه امامیه ، تاریخ تشیع.