تحلیل انتقادی و علاج تعارض روایات تاریخ ولادت امیرالمومنین علی(ع)

میان مورخان در تاریخ ولادت و شهادت معصومان(علیهم السلام) همواره ناسازگاری های فراوانی وجود داشته و گزارش­های چندگانه ای از آن در منابع تاریخی دیده می­شود؛ این در حالی است که شناخت دقیق تاریخ ولادت و شهادت آنان در فهم رخدادهای تاریخی، به­ویژه گفتار و کردار آنان و آگاهی از شرایط زمانه ایشان بسیار حائز اهمیت است. جستار حاضر ضمن توجه به نوشته­های پیشینیان و با استفاده از منابع متعدد و متقدم، به جمع­آوری و واکاوی گزارش­های ده­گانه درباره روز ولادت امیرالمومنین علی(ع) پرداخته و به این نتایج دست یافته است که گزارش و روایت صحیح ولادت حضرت علی؟ع؟ در روز یکشنبه مصادف با هفتم ماه شعبان سال سی ام عام الفیل رخ داده است. همچنین با توجه به مسئله «نسیء» و کبیسه کردن سال­ها در زمان جاهلیت، روایت یاد شده با روایات حاکی از میلاد آن حضرت در روز پنجم ذوالحجه قابل جمع است؛ نیز گزارش زادروز آن حضرت در روز سیزدهم رجب، خبری مرسل و ضعیف بوده و با نظریه صحیح مورخان درباره سال شهادت آن حضرت از یک سو و با سخن درست درباره مدت عمر ایشان از سوی دیگر در تناقض است و معروف بودن این تاریخ، ناشی از رسمی شدن آن در زمان صفویه بوده و مانند سایر گزارش­های یاد شده فاقد ارزش و اعتبار است.

کلیدواژه ها:

ولادت امیرالمومنین(ع) ، ولادت حضرت علی(ع) ، هفتم شعبان ، سیزدهم رجب ، کبیسه گیری