عدول قانون گذار از نظر امام خمینی (ره)؛ مسئولیت مرتکب در موارد علم اجمالی ناشی از تعارض اقرار متهمان (تبصره ماده ۴۷۷ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲)

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 80

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MATIN-26-105_002

تاریخ نمایه سازی: 28 اسفند 1403

چکیده مقاله:

یکی از نوآوری های مهم قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ درباره حکم مترتب بر علم اجمالی ناشی از اقرار متهمان است. در این زمینه، در ماده ۲۳۵ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۷۰، همسو با دیدگاه امام خمینی تخییر ولی دم در تصدیق هر یک از اقرارها پذیرفته شده بود که حسب مورد قصاص یا دیه ثابت می شد. باوجوداین، نظر قانون گذار در تبصره ماده ۴۷۷ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ آن است که ولی دم در مراجعه به هر یک از اقرار کنندگان صرفا برای دریافت دیه کامل مخیر می باشد و قصاص ساقط است. سوالی که مطرح می شود آن است که مهم ترین دلیل ارائه نظر جدید از سوی مقنن چیست؟ در این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی نگارش یافته و داده های آن به صورت کتابخانه ای از منابع معتبر گردآوری شده است ضمن بررسی آرای فقها، جایگاه نظر امام خمینی و مبانی آن تحلیل شده است. وفق یافته های پژوهش دیدگاه امام خمینی با نظر مشهور فقها هماهنگ است و نتیجه آن است که چرایی عدول قانون گذار بر مبنای توجه به فتوای مقام معظم رهبری در فرایند نظارت شرعی بر لایحه مجازات اسلامی است و فتوای ایشان بر سایر دیدگاه ها مقدم شده است.

نویسندگان

عبدالعلی توجهی

دانشیار گروه حقوق، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

سهراب بهادری

دانش آموخته دکتری فقه و حقوق جزا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقا بابایی بنی، اسماعیل (۱۳۹۴). مسئولیت کیفری قاتل در موارد ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۸۱/JF.۲۰۱۵.۲۲۶۶۲ ابن ادریس، محمد بن احمد (۱۴۱۰ ق). السرائر الحاوی ...
  • ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر (۱۴۰۶ ق). المهذب. قم: دفتر ...
  • ابن زهره، حمزه بن علی (۱۴۱۷ ق). غنیه النزوع الی ...
  • ابن سعید، یحیی بن احمد (۱۴۰۵ ق). الجامع للشرائع. قم: ...
  • ابو الصلاح حلبی، تقی الدین بن نجم الدین (۱۴۰۳ ق). ...
  • امام خمینی، سید روح الله (۱۴۲۱ ق). تحریر الوسیله. تهران: ...
  • بیهقی نیشابوری کیدری، محمد بن حسین (۱۴۱۶ ق). اصباح الشیعه ...
  • تبریزی، جواد (۱۴۲۶ ق). تنقیح مبانی الاحکام کتاب القصاص. قم: ...
  • ترحینی عاملی، سید محمدحسن (۱۴۲۷ ق). الزبده الفقهیه فی شرح ...
  • خوانساری، سید احمد بن یوسف (۱۴۰۵ ق). جامع المدارک فی ...
  • خویی، سید ابوالقاسم. (۱۴۲۲ ق). مبانی تکمله المنهاج. قم: موسسه ...
  • روحانی، سید محمدصادق (بی تا). منهاج الصالحین. بی جا، بی ...
  • سبزواری، سید عبدالاعلی (۱۴۱۳ ق). مهذب الاحکام. قم: موسسه المنار، ...
  • سلار دیلمی، حمزه بن عبدالعزیز (۱۴۰۴ ق). المراسم العلویه و ...
  • سماواتی، عباس و موسوی بجنوردی، سید مصطفی (۱۳۹۹). چالش های ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۳۴/MATIN.۲۰۲۰.۱۲۸۷۳۲ dor: ۲۰.۱۰۰۱.۱.۲۴۲۳۶۴۶۲.۱۳۹۹.۲۲.۸۸.۳.۴ سوادی، عصمت (۱۳۹۵). پاسداری از مصالح جامعه ...
  • سید مرتضی، علی بن حسین (۱۴۱۵ ق). الانتصار فی انفرادات ...
  • شورای نگهبان (۱۳۹۷). مبانی نظرات شورای نگهبان در خصوص قانون ...
  • شهید اول، محمد بن مکی عاملی (۱۴۱۰ ق). اللمعه الدمشقیه ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی عاملی (۱۴۱۰ ق). الروضه ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی عاملی (۱۴۱۳ ق). مسالک ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن (۱۴۰۰ ق). النهایه فی مجرد ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن (۱۴۰۷ ق). تهذیب الاحکام. تهران: ...
  • شیخ مفید، محمد بن محمد (الف ۱۴۱۳ ق). الاعلام بما ...
  • شیخ مفید، محمد بن محمد (ب ۱۴۱۳ ق). المقنعه. قم: ...
  • طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی (۱۴۰۹ ق). الشرح الصغیر فی ...
  • طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی (۱۴۱۸ ق). ریاض المسائل (ط ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف (الف ۱۴۱۳ ق). قواعد الاحکام ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف (ب ۱۴۱۳ ق). مختلف الشیعه ...
  • فاضل لنکرانی، محمد (۱۴۲۱ ق). تفصیل الشریعه فی شرح تحریر ...
  • فاضل هندی، محمد بن حسن (۱۴۱۶ ق). کشف اللثام و ...
  • فیاض، محمد اسحاق (بی تا). منهاج الصالحین. قم: مکتب سماحه ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷ ق). الکافی (ط الاسلامیه). تهران: ...
  • مجلسی اول، محمدتقی (۱۴۰۶ ق). روضه المتقین فی شرح من ...
  • مجلسی دوم، محمدباقر بن محمدتقی (۱۴۰۴ ق). مرآه العقول فی ...
  • مجلسی دوم، محمدباقر بن محمدتقی (۱۴۰۶ ق). ملاذ الاخیار فی ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن (۱۴۰۸ ق). شرایع الاسلام فی ...
  • مدنی کاشانی، رضا (۱۴۱۰ ق). کتاب القصاص للفقهاء و الخواص. ...
  • مرعشی نجفی، سید شهاب الدین (۱۴۱۵ ق). القصاص علی ضوء ...
  • مرکز تحقیقات فقهی حقوقی قوه قضاییه (۱۳۹۷). نرم افزار گنجینه ...
  • مغنیه، محمدجواد. (۱۴۲۱ ق). فقه الامام الصادق علیه السلام. قم: ...
  • موسسه آموزشی و پژوهشی قضا (۱۳۹۰). ره توشه قضایی استفتائات ...
  • نجفی، محمدحسن (۱۴۰۴ ق). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. ...
  • Abu SalahHalabī, T. (۱۹۸۲). al-Kafī fi al-Figh. Isfahan: Public library ...
  • Allama Hilli, H. (۱۹۹۲ a). Qavaed al-Ahkam fi Marefat al- ...
  • Mufid, M. (۱۹۹۲ a). al-Iʿlām bi mā Itfaqat ʿaleih al-Imāmīyyat ...
  • Second Majlisī, M. B. (۱۹۸۳). Mirāt al-ʿUqūl fī Sharḥ Akhbār ...
  • Seyed Morteza, A. (۱۹۹۴). Al-Intisar fi Infardat al-Amamiyyah. Qom: Islamic ...
  • نمایش کامل مراجع