اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در درمان افسردگی و نشخوار فکری دانش آموزان پایه هشتم

افسردگی و نشخوار فکری از مشکلات رایج در دوره نوجوانی هستند که می توانند تاثیرات منفی بلندمدتی بر سلامت روان و عملکرد تحصیلی داشته باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه اثربخشی دو روش درمانی، شناختی-رفتاری (CBT) و پذیرش و تعهد (ACT)، در کاهش نشخوار فکری دانش آموزان پایه هشتم مبتلا به افسردگی انجام شده است. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه هشتم مدارس رشت در سال تحصیلی 1403-1404 بود که به روش نمونه گیری در دسترس، 45 دانش آموز که در آزمون افسردگی نمره بالایی داشتند، انتخاب شدند. آزمودنی ها به سه گروه ACT، CBT و کنترل تقسیم شدند و دو گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه درمانی دریافت کردند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی بک (BDI-Y) و مقیاس نشخوار فکری (RRS) بودند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس (ANCOVA) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که هر دو روش درمانی به طور معناداری باعث کاهش نشخوار فکری شدند (P<0.05)، اما اثر ACT در بلندمدت پایدارتر بود، درحالی که CBT در کوتاه مدت تاثیر سریع تری داشت. این یافته ها نشان می دهند که ACT و CBT هر دو مداخلات موثری برای کاهش نشخوار فکری در نوجوانان افسرده محسوب می شوند، اما بسته به اهداف درمانی، انتخاب روش مناسب اهمیت دارد.

کلیدواژه ها:

درمان شناختی-رفتاری ، درمان پذیرش و تعهد ، افسردگی ، نشخوار ذهنی ، نوجوانان