تاثیر فرهنگ دینی بر رفتارهای اجتماعی دانش آموزان

این پژوهش با هدف تحلیل تاثیر فرهنگ دینی بر شکل گیری و تقویت رفتارهای اجتماعی دانش آموزان، از روش تحقیق ترکیبی (کتابخانه ای و میدانی) استفاده کرده است. جامعه آماری شامل ۳۰۰ دانش آموز مقطع متوسطه در تهران بوده که داده ها از طریق پرسشنامه استانداردشده مهارت های اجتماعی (گرشام و الیوت، ۱۹۹۰) و مصاحبه با معلمان گردآوری شد. یافته ها نشان می دهد آموزه های دینی با تقویت ارزش هایی مانند همدلی، احترام متقابل و عدالت طلبی، رفتارهای اجتماعی مثبت را تسهیل می کنند. به طور مشخص، دانش آموزان فعال در مراسم مذهبی، نمرات بالاتری در مهارت های ارتباطی (r=۰.۴۵) و حل تعارض (r=۰.۳۸) کسب کردند. همچنین، آموزش های مبتنی بر مفاهیم دینی مانند «تعاون» و «نیکوکاری»، مشارکت در فعالیت های گروهی را تا ۳۰٪ افزایش داده (رجبی، ۱۴۰۱) و پایبندی دینی قوی تر با کاهش تمایل به خشونت (β=−۰.۲۹) مرتبط بود (اسمیت، ۲۰۲۰). این نتایج، همسو با نظریه های دورکیم (۱۹۱۲) درباره نقش مناسک در همبستگی اجتماعی و بندورا (۱۹۷۷) در یادگیری مشاهدهای، تاکید می کنند که فرهنگ دینی نه تنها به عنوان یک نظام اخلاقی، بلکه به عنوان ابزاری کارآمد برای جامعه پذیری عمل می کند. با این حال، پژوهش حاضر شکاف موجود در مطالعات تطبیقی میان گروه های مذهبی مختلف را برجسته می سازد. در نهایت، این مقاله پیشنهاد می کند برنامه های درسی با ادغام پروژه های جمعی مبتنی بر ارزش های دینی و آموزش های تعاملی، به جای تاکید صرف بر محفوظات، به پرورش شهروندانی مسئول و اجتماعی کمک کنند.

کلیدواژه ها:

فرهنگ دینی ، رفتار اجتماعی ، مهارتهای اجتماعی ، آموزش مذهبی