بررسی شعر (اسب سفید وحشی) منوچهر آتشی براساس نظریه روانکاوی لاکان

فضای شعر (اسب سفید وحشی) بازتابی از تجربه فردی منوچهر آتشی در زندگی اش است. سال ها طعم گرم زندگی در جنوب را کشیده و اینک سرمای سنگین زندگی در شهر را بر نمی تابد. او این تجربیات را به خوبی در (اسب سفید وحشی) نمودار کرده است. ژاک لاکان، روانکاو برجسته فرانسوی است که آراء و نظرات وی مبتنی بر نظریات فرویدی است. او با ارائه ایده های نو در مسیر بسترش نظرات فرویدی و هم نظریات جدیدی را در حوزه روانشناسی ارائه داده است. نظرات وی در حوزه ناخودآگاه به خوبی نشان دهنده این بسط و بسترش است. نظراتی که اهمیت الگوها و هارمونی های ادبی شیده است. تاثیر لاکان بر زبان تا حدودی تحت تاثیر مبانی زبان شناسی سوسور بوده است. به طور خاص زبان در نظریه لاکان امری مورد توجه است که با مفهوم ناخودآگاه پیوند می خورد. لاکان در نظریاتش به مفاهیمی همچون (سیاحت خیالی، ساحت نمادین، مرحله آیینه ای و فقیدان) می پردازد که هرکدام از آن ها می وارد بیان رشد سوژه مرتبط است. (پاینده، حسین، بررسی شعر زمستان براساس نظریه روانکاوی لاکان، ۱۳۸۸، ص.۱). ما در این مقاله ابتدا اصول روانکاوی لاکان را بررسی می کنیم و در این راستا به توضیح (نظریه لاکان در مورد رشد روانی سوژه، ساحت خیالی، ساحت نمادین، مرحله آیینه ای، آبژه دیگری هوچک و حیث واقع) می پردازیم. در ادامه شعر (اسب سفید وحشی) را از منظر اصول روانکاوی لاکان مورد بررسی قرار داده و این اصول را با شعر آتشی تطبیق می دهیم. در پایان متوجه خواهیم شد که شعر (اسب سفید وحشی) تنها نمود شاعرانه زندگی آتشی نیست بلکه صیغه ای روانشناختی دارد که در بستر سوژه و تعامل آن با ساحت نمادین جلوه خواهد شد.

کلیدواژه ها:

اسب سفید وحشی ، ساحت خیالی ، ساحت نمادین ، قفدان ، مرحله آیینه ای