عملکرد کنش های گفتاری در رمان های اسب چوبی، الهام فالح و مرده ها در راهند ناتاشا

معنی شناسی کاربردی به مطالعه معنی در جریان ایجاد ارتباط می پردازد. مطالعه تجزیه و تحلیل زبان، تحلیل گفتمان و هرمنوتیک و کاربردشناسی زبان بخش هایی از معنی شناسی کاربردی را تشکیل می دهند. کاربردشناسی مطالعه معنی و ارتباط میان صورت های زبانی و کاربران آن هاست؛ بنابراین، کاربردشناسی بیشتر با تحلیل منظور افراد از پاره گفت هایشان سروکار دارد تا با معنی خود کلمات یا عبارتی که به کار می برند. در این مقاله، با روش کیفی و کمی، براساس نظریه کنش های گفتاری جان راجرز سرل، و طبقه بندی پنج گانه او از کنش های گفتاری، پاره گفتار های دو رمان معاصر اسب چوبی و مرده ها در راهند تحلیل شده است. از جمله نتایج به دست آمده عبارتند از اینکه کاربرد کنش های گفتاری موجود در هر رمان در تناسب با ایدئولوژی حاکم بر متن داستان است. در رمان اسب چوبی داستان حول محور اندیشه مردسالاری می گردد؛ بنابراین انواع کنش هایی مانند کنش اظهاری با معانی ضمنی منفی مانند تهدید، تمسخر، تحقیر و طعنه و سرزنش از جانب مردان در بسامد بسیار بالیی نسبت به زنان داستان به کار رفته است. همچنین کاربرد کنش ترغیبی در معنای امر و دستور توسط شخصیت های مرد داستان برای تهدید و اجبار زنان در ارتباط مستقیم با جایگاه اجتماعی و قدرتمندی آنان است. درحالی که در رمان مرده ها در راهند به سبب حضور اندیشه فمنیستی بسامد کنش های گفتاری اظهاری و ترغیبی در زنان با معانی ضمنی منفی تمسخر، تهدید، ابزار ناراحتی و اندوه و طعنه و کنایه بسیار بیشتر از مردان است. جایگاه باالی اجتماعی زنان در این داستان بر خلاف رمان اسب چوبی سبب تغییر بسامد و معانی کنش ها شده است. کاربرد اندک کنش های عاطفی در هر دو رمان دال بر ضعف رابطه و عدم صمیمت و مسئولیت پذیری شخصیت های داستان نسبت به یکدیگر است.

کلیدواژه ها:

کاربرد شناسی ، معنی شناسی کاربردی ، کنش های گفتاری ، سرل ، اسب چوبی ، مرده ها در راهند