بررسی پارامتر هیدرولیکی پروفیل عرضی سیلاب عبوری از سازه پایانه سرریز سد شهرچای با استفاده از شبیه سازی عددی

از مهم ترین سازههای هیدرولیکی وابسته به سد، سرریز بوده که وظیفه آن، تخلیه مطمئن آب مازاد مخزن به پایین دست ، بدون وارد آمدن آسیب به جسم سد می باشد. در این بین ، پرتابکنندههای جامی شکل آزاد سازه پایانه ،یکی از مهم ترین سگمنت های سرریز بوده که وظیفه آنها، استهلاک انرژی به وسیله پرتاب کردن جریان موجود در سرریز به فاصله ای دور و متعاقبا، ایجاد اصطکاک بین آب و هوا و برخورد با پایاب می باشد. بنابراین طراحی بهینه سازه پایانه با عملکرد موثر آن، در تخلیه سیلاب و مستهلک نمودن انرژی جریان خروجی در سرریز سدهای بلند از اهمیت ویژهای برخوردار است . شایان ذکر است که مطالعه و بررسی جریان عبوری بر روی سرریزها، هموارهیکی از چالش های مهندسان در طراحی و اجرای سدهای بزرگ بوده و امروزه با پیشرفت علوم رایانه ای ، استفاده از مدلهای عددی به دلیل صرف هزینه و وقت کمتر نسبت به مدلهای آزمایشگاهی ، افزایش چشمگیری یافته است . هدف از این تحقیق ، بررسی تغییرات پروفیل عرضی جریان عبوری از سازه پایانه سرریز سه جانبی سد شهرچای در مقاطع مختلف و به ازای دبی cms۴۲۳ بوسیله مدل سه بعدی شبیه سازی شده توسط نرم افزار Flow-۳D بوده که در ادامه به منظور صحت سنجی ، نتایج احصاء شده با مدل آزمایشگاهی مقایسه می گردند. شایان ذکر است که در مدل آزمایشگاهی صرفا، عمق جریان در سه نقطه ازیک مقطع عرضی استخراج گردیده که نقاط مذکور نیز بر روی پروفیل های عرضی جهت مقایسه آورده شده است . حاصل این امر، نشانگر میزان دقت بسیار بالای مدل عددی در مقایسه با مدل آزمایشگاهی در این زمینه بوده و لذا می توان از مدل عددی به عنوانیک مدل قابل اتکاء در بررسی عملکرد فلیپ باکت در مواقع سیلابی بهره جست و متعاقبا، از اتلاف قابل توجه زمان و همچنین هزینه های بسیار بالای ساخت مدل فیزیکی نیز اجتناب نمود.

کلیدواژه ها:

فلیپ باکت ، سرریز سد ، Flow-۳D ، پروفیل عرضی