بررسی چالش های اخلاقی و پیامدهای استفاده از هوش مصنوعی در نظام آموزشی

ظهور فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی (AI) تحولات بنیادینی در نظام های آموزشی ایجاد کردهاست. از سامانه های ارزیابی خودکار گرفته تا معلمان مجازی، هوش مصنوعی توانسته است فرآیندهاییاددهی و یادگیری را بهبود بخشد. بااین حال، گسترش AI در آموزش، چالش های اخلاقی متعددی را نیز به همراه دارد که از مهم ترین آن ها می توان به نقض حریم خصوصی، تبعیض الگوریتمی، کاهش تعاملات انسانی، و وابستگی بیش ازحد به فناوری اشاره کرد. این چالش ها می توانند بر کیفیت آموزش، عدالت آموزشی، و رشد اجتماعی دانش آموزان تاثیر منفی بگذارند. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، چالش های اخلاقی ناشی از هوش مصنوعی در نظام آموزشی را بررسی کرده و پیامدهای آن را تحلیل می کند. یافته ها نشان می دهند که استفاده غیرمسئولانه از AI می تواند موجب کاهش عدالت آموزشی، افزایش شکاف دیجیتال، و تهدید استقلال فکری دانش آموزان شود. در همین راستا، راهکارهایی برای به حداقل رساندن این چالش ها ارائه شده است. پیشنهاد می شود که برای بهره گیری از مزایای AI در آموزش، چارچوب های قانونی مشخصی تدوین گردد، نظام های نظارتی موثر طراحی شوند، و مهارت های سواد دیجیتال در معلمان و دانش آموزان تقویت شود. همچنین، طراحی الگوریتم های شفاف، حفظ تعامل انسانی در فرآیند یادگیری، و تضمین دسترسی برابر به فناوری، از دیگر الزامات بهره گیری مسئولانه از هوش مصنوعی در آموزش است. درنهایت، رویکردی ترکیبی و متعادل می تواند به استفاده اخلاقی و موثر از AI در تعلیم و تربیت کمک کند.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، چالش های اخلاقی ، عدالت آموزشی ، یادگیری دیجیتال ، امنیت داده ها