دسته بندی از مطالعات اثربخش بر علایم روان تنی: مرور سیستماتیک شواهد پژوهشی طی سه دهه اخیر

زمینه و هدف: انواع مختلف روان درمانی ها، یکی از گزینه های درمان غیر دارویی اختلال های مرتبط با علائم روان تنی محسوب می شود، اما نتایج مطالعات مختلف اثربخش بر انواع روان تنی یکدست و عاری از ضدونقیض نیست. پژوهش حاضر با هدف مرور سیستماتیک اثربخشی انواع متغیرهای مستقل (رویکردهای انواع مطالعات اثربخش) بر کاهش علایم روان تنی صورت پذیرفته است.روش پژوهش: روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مروری می باشد. بر همین اساس، شواهد پژوهشی داخلی و خارجی با عنوان اثربخشی روش ذهن آگاهی بر علایم روان تنی بین سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۴ بررسی شد. درنهایت اطلاعات ۴۱ مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: بر اساس یافته ها می توان دسته بندی زیر را از دسته بندی نوع متغیرهای مستقل موثر (رویکردهای انواع مطالعات اثربخش) بر علایم روان تنی ارایه داد: دسته اول «توانبخشی شناختی-رفتاری» شامل روش های رفتاردرمانی و شناختی، نوروفیدبک، خانواده درمانی سیستمی و مدیریت شناختی رفتاری استرس و طرحواره درمانی، دسته دوم «توانبخشی ناخودآگاه» شامل روش های روان درمانی پویشی کوتاه مدت فشرده و روانکاوی و دسته سوم «توانبخشی وجودی» شامل روان درمانی موج سوم چون اکت و ذهن آگاهی بوده است که بر کاهش علایم روان تنی موثر بوده اند.نتیجه گیری: اختلالات روان تنی گروه وسیعی از بیماری ها هستند که نشانه ها و علائم جسمی، مولفه اصلی آنهارا تشکیل می دهند. روش های روان درمانی متفاوت بر کاهش علایم روان تنی تاثیر داشته است که می توان دسته بندی سه گانه «توانبخشی شناختی-رفتاری»، «توانبخشی ناخودآگاه»، «توانبخشی وجودی» را از انواع روان درمانی موثر بر علایم روان تنی ارایه داد.روش های روان درمانی دسته اول شامل روش های رفتاردرمانی و شناختی، نوروفیدبک و ... روش های دسته دوم شامل روش های روان درمانی پویشی کوتاه مدت فشرده و... و روش های دسته سوم شامل: روان درمانی موج سوم چون اکت و ذهن آگاهی است. به روان درمانگران توصیه می شود که برای شکایات دردهای عضلانی بیماران روان تنی از «توانبخشی شناختی-رفتاری» و علائم نورولوژیک روان تنی از «توانبخشی ناخودآگاه» و برای کاهش استرس در بیماران مبتلا به اختلال درد غیرقابل توجیه از نظر پزشکی از «توانبخشی وجودی» استفاده کنند.

کلیدواژه ها:

روان تنی ، ذهن آگاهی ، سایکوسوماتیک ، علایم روان تنی ، درمان شناختی رفتاری