شناسایی الگوی مطلوب جمعیت در اسلام با تاکید بر اندیشه ی علامه حسینی طهرانی؛ به روش تحلیل مضمون

چالش های معاصر در حوزه جمعیت، به ویژه تاثیر سیاست های جهانی کنترل جمعیت بر هویت فرهنگی و اجتماعی جوامع مسلمان، نیازمند طراحی الگویی جامع و مبتنی بر آموزه های اسلامی است که بتواند ابعاد کمی و کیفی جمعیت را هم زمان مدنظر قرار دهد. این پژوهش باهدف استخراج الگوی مطلوب جمعیت در اسلام با تاکید بر اندیشه های علامه محمدحسین حسینی طهرانی انجام شده است. روش شناسی پژوهش کیفی حاضر، تحلیل مضمون با استفاده از نرم افزار مکس کیودا (۲۰۲۰ MAXQDA) بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل آثار علامه محمدحسین حسینی طهرانی، به ویژه کتاب های رساله نکاحیه، انوار الملکوت و مجموعه بیانات ایشان است که با رویکردی استقرایی به استخراج مضامین پرداخته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که از میان ۹۱ مضمون نقل قول شده، ۲۳۲ مضمون پایه، ۲۹ مضمون سازمان دهنده و ۷ مضمون فراگیر استخراج شده است. مضامین فراگیر شامل «مبارزه با توطئه های جهانی و سیاست های ضد جمعیتی علیه مسلمانان»، «تبعات منفی داروهای ضدبارداری در جلوگیری از رشد جمعیت مسلمانان»، «حرمت عقیم سازی در اسلام و آسیب به خلقت خداوند»، «حرمت سقط جنین و عزل در اسلام»، «لزوم افزایش جمعیت و اعتماد به رزاقیت خداوند»، «نقش حیاتی زنان در تداوم نسل و رشد معنوی جامعه اسلامی» و «اولویت مادری در اسلام و ضرورت توازن آن با مسئولیت های اجتماعی زنان» است. تایج پژوهش نشان می دهد که الگوی مطلوب جمعیت در اسلام، مبتنی بر تقویت بنیان خانواده، اعتماد به رزاقیت الهی، و تاکید بر نقش زنان در تداوم نسل و رشد معنوی جامعه، می تواند به عنوان راهکاری جامع برای مقابله با چالش های معاصر جمعیتی به کار گرفته شود.

کلیدواژه ها:

اسلام ، الگوی مطلوب جمعیت ، تحلیل مضمون ، رساله نکاحیه ، علامه حسینی طهرانی