بررسی ارتباط و هم افزایی تئوری انتخاب ویلیام گلسر و روان شناسی مثبت نگر مارتین سلیگمن در ارتقای بهزیستی و کیفیت زندگی افراد

تئوری انتخاب، که توسط ویلیام گلسر توسعه یافته، بر این اصل استوار است که انسان ها رفتارهای خود را از طریق انتخاب های آگاهانه و برای ارضای پنج نیاز اساسی (بقا، عشق و تعلق خاطر، قدرت، آزادی و تفریح) هدایت می کنند. این نظریه تاکید دارد که افراد با کنترل رفتار خود و اجتناب از سرزنش عوامل خارجی، می توانند زندگی رضایت بخش تری داشته باشند. از سوی دیگر، روان شناسی مثبت نگر، که مارتین سلیگمن آن را پایه گذاری کرده، بر مطالعه جنبه های مثبت زندگی مانند شادکامی، نقاط قوت و بهزیستی تمرکز دارد و هدفش شکوفایی انسان ها از طریق تقویت احساسات مثبت، روابط، معنا و دستاوردهاست. هر دو رویکرد به جای تمرکز بر نقص ها و مشکلات، بر توانمندی ها و ظرفیت های افراد تاکید دارند و از این رو، به نظر می رسد که می توانند به صورت مکمل عمل کنند. این مقاله به بررسی ارتباط و هم افزایی بین تئوری انتخاب و روان شناسی مثبت نگر پرداخته و تلاش می کند تا نشان دهد چگونه این دو رویکرد در کنار هم می توانند به ارتقای بهزیستی و کیفیت زندگی افراد کمک کنند.مبانی نظری این مطالعه نشان می دهند که تئوری انتخاب چارچوبی عملی برای تصمیم گیری مسئولانه ارائه می دهد که افراد را به پذیرش مسئولیت انتخاب هایشان تشویق می کند. در مقابل، روان شناسی مثبت نگر با مدل PERMA (احساسات مثبت، درگیری، روابط، معنا و دستاورد) ابزارهایی برای تقویت شادکامی و بهزیستی فراهم می کند. ارتباط بین این دو رویکرد در هم پوشانی مفاهیمی مانند نیاز به تفریح (با احساسات مثبت)، نیاز به قدرت (با دستاورد) و نیاز به تعلق خاطر (با روابط) مشهود است. این هم افزایی می تواند افراد را به انتخاب هایی هدایت کند که نه تنها نیازهای اساسی آن ها را برآورده می کند، بلکه بهزیستی روان شناختی و کیفیت زندگی آن ها را نیز افزایش می دهد.یافته های تحلیلی این پژوهش نشان می دهند که ترکیب تئوری انتخاب و روان شناسی مثبت نگر می تواند به افزایش خودمختاری و مسئولیت پذیری افراد منجر شود، زیرا تئوری انتخاب بر کنترل فردی تاکید دارد و روان شناسی مثبت نگر خودکارآمدی را تقویت می کند. همچنین، این رویکرد ترکیبی می تواند روابط اجتماعی را بهبود بخشد، زیرا نیاز به تعلق خاطر با تقویت پیوندهای مثبت هم راستاست. علاوه بر این، انتخاب رفتارهایی که نیازها را متعادل می کنند، با افزایش احساسات مثبت و معنای زندگی هم خوانی دارد و به کاهش استرس و تعارضات روانی کمک می کند. این نتایج در حوزه هایی مانند آموزش، مشاوره و مدیریت استرس کاربرد دارند؛ به عنوان مثال، دانش آموزان می توانند با یادگیری انتخاب های مسئولانه و تمرکز بر نقاط قوت خود، از نظر تحصیلی و روانی پیشرفت کنند.با این حال، بحث ها نشان می دهند که اجرای این رویکرد ترکیبی با چالش هایی مانند نیاز به آموزش گسترده برای مشاوران و مربیان و تفاوت های فردی در پذیرش آن مواجه است. مقایسه با رویکردهای دیگر، مانند درمان شناختی-رفتاری، حاکی از آن است که این ترکیب به دلیل تمرکز بر پیشگیری و توانمندسازی، مزیت نسبی دارد. نتیجه گیری کلی این است که تئوری انتخاب و روان شناسی مثبت نگر، با تاکید بر خودمختاری، مسئولیت پذیری و بهزیستی، می توانند به عنوان ابزاری قدرتمند برای شکوفایی افراد عمل کنند. این هم افزایی نه تنها به افزایش شادکامی و کاهش تعارضات کمک می کند، بلکه روابط اجتماعی را نیز تقویت می کند و کیفیت زندگی را بهبود می بخشد.برای بهره برداری بیشتر از این رویکرد، پیشنهاد می شود پژوهش های تجربی برای سنجش اثرات آن بر گروه های مختلف انجام شود، کارگاه های آموزشی برای تلفیق این دو نظریه طراحی گردد و برنامه های آموزشی در مدارس توسعه یابد. این مطالعه نشان می دهد که ترکیب تئوری انتخاب و روان شناسی مثبت نگر، با ارائه چارچوبی جامع و مثبت، می تواند به افراد کمک کند تا زندگی معنادارتر و رضایت بخش تری داشته باشند و از این رو، شایسته توجه بیشتر در حوزه های نظری و عملی است.