تاثیر تقسیمات سیاسی فضا بر عدالت فضایی (مطالعه موردی: استان لرستان)

سازماندهی سیاسی به عنوان فرایند تقسیم سرزمین توسط حکومت با مرزهای محدود در راستای کنترل و اداره در قالب تقسیمات کشوری انجام می شود. حکومت ها برای اداره بهتر سرزمین، سهولت در خدمت رسانی، تسهیل توسعه و دستیابی به عدالت فضایی در کشور نیازمند تقسیم بندی سیاسی فضا می باشند. تقسیمات کشوری در ایران ریشه تاریخی دارد، در سال های اخیر متاثر از انگیزه های سیاسی و نیازهای توسعه شاهد افزایش تقاضاهای در خصوص تقسیم بندی های جدید کشوری در قالب ارتقاء، الحاق و انتزاع هستیم. استان لرستان یکی از استان های غربی کشور به دلایلی چون عدم توزیع هماهنگ امکانات، خدمات و منابع در سطح استان در شمار استانهای کمتر توسعه یافته و کم برخوردار کشور محسوب می شود. تقسیمات کشوری در این استان در سال 1370 مشتمل بر6 شهرستان، 20 بخش و 80 دهستان بوده است که در سال 1395 به 11 شهرستان، 31بخش و 87 دهستان رسیده است. روندی که نشان می دهد طی 25 سال گذشته سطوح تقسیمات کشوری استان به ارتقاء تمایل بیشتر نشان داده اند. مطالعه حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و ماهیت کاربردی و با استفاده از تکنیک ویکور در چهارچوب رویکرد عدالت فضایی در پی بررسی چگونگی اثرگذاری تقسیمات سیاسی فضا بر عدالت فضایی در استان لرستان می باشد. بر این اساس این تحقیق در پی پاسخگویی به این سوالات است که تقسیمات کشوری در استان لرستان چه تاثیری بر عدالت فضایی استان داشته است؟ آیا با ایجاد 5 شهرستان جدید، وضعیت شهرستانها در مولفه های بهداشتی، اقتصادی و کالبدی بهبود پیدا کرده است؟ نتایج به دست آمده از داده های توصیفی و تحلیل تکنیک ویکور نشان می دهد با توجه به وضعیت عدالت فضایی 50 درصد از شهرستانهای استان در سال 1370، خیلی پایین تر از میانگین استان قرار دارند و این میزان در سال 1395، 63 درصد از شهرستان های استان را در بر می گیرد. در نتیجه می توان گفت که افزایش سطوح تقسیمات کشوری تاثیر معناداری بر بهبود وضعیت شاخص عدالت فضایی و توزیع عادلانه ی مولفه های بهداشتی، اقتصادی و کالبدی–زیربنایی در استان لرستان نداشته است.

کلیدواژه ها:

سازماندهی سیاسی فضا ، عدالت فضایی ، تقسیمات کشوری ، استان لرستان ، تکنیک ویکور