تحلیلی بر جایگاه روانشناسی محیطی در افزایش جذب مخاطب به کتابخانهها

محیط کتابخانه بایستی حکایتی از گرمی و جذابیت باشد تا روح را شاداب و رفتار را صمیمانه نماید؛ چرا که خواندن، پل ارتباطی افراد جامعه است و به اصطالح دنیای بیکتاب، برهوتی است که در آن همه با هم بیگانهاند. لذا ضروری است تا با کنکاش میان عوامل محیطی، راهکارهایی عملی که موجب افزایش رضایتمندی و جذب مخاطب به کتابخانه ها می شود، استخراج شود. از این رو در این مقاله تالش می شود با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اطلاعات کتابخانه ای، تاثیر عوامل کالبدی و غیرکالبدی موثر بر جذب کاربران به کتابخانهها بررسی شود. در اینجاست که نقش معمار در احصاء عوامل کالبدی و نقش کتابدار و روان شناس در احصاء عوامل غیرکالبدی هویدا می شود؛ تا ضمن تبیین کیفیت کتابخانه مطلوب، امکان تصمیم گیری موثر در بازآفرینی برنامه فضایی و برنامه ریزی مدیریتی در محیط کتابخانه را برای طراحان و برنامه ریزان فراهم سازد؛ بنابراین این مقاله با هدف جستجویی عمیق در شاخص هایی از روان شناسی محیطی، به دنبال ایجاد محیطی متناسب با نیازهای کاربران کتابخانه، برای افزایش حضور و گسترش فرهنگ کتاب خوانی است و در انتها اینگونه نتیجه گیری می شود که برای فراهم آوردن فضاهایی سرزنده جهت جذب مخاطب به کتابخانه باید: امکان دید مطلوب به فضای سبز و برخورداری از چشم اندازهای بصری متنوع، استفاده از نور طبیعی، توجه به رنگ، تهویه مناسب محیط، امکان تعامل گروهی، چگونگی استقرار ریزفضاها، تعبیه فضاهای خدماتی و رفاهی، در نظر گرفتن شرایط مربوط به آسایش محیطی فضاهای مطالعه، مالحظات مربوط به حریم و ارتباط بصری با دیگر فضاها، سازمان دهی فضایی، کیفیت عملکردی مبلمان و قفسه بندی (مناسب سازی مبلمان برای نشستن طوالنی مدت و رعایت مالحظات ارگونومیک) و لحاظ جنبه های مدیریت و برنامه ریزی در ارتباط با نیروی انسانی مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

طراحی کتابخانه ، روانشناسی محیطی ، جذب مخاطب ، عوامل کالبدی ، مدیریت کتابخانه