واکاوی نقش معماری پایدار در ارتقاء تعاملات اجتماعی و فرهنگی در کتابخانه ها

حضور کتابخانه در جامعه، یک مرجع فرهنگی برای انسان ها و گروه های اجتماعی تلقی می شود. در بیانیه یونسکو نیز از کتابخانه ها به عنوان مکانی برای حمایت از گفتگوهای فرهنگی ذکر شده است. با این حال، طراحی کتابخانه همواره با چالش های ویژه ای مواجه بوده است؛ زیرا باید برای دو گروه متفاوت از مردم طراحی شود: کارکنان و کاربران که هر گروه با وجود داشتن ویژگی ها، الزامات و نیازهای ویژه و مجزا، نیازمند تعامل با یکدیگر هستند. لذا در طراحی کتابخانه باید عالوه بر معمار، کتابدار، جامعه شناس و روانشناس نیز حضور داشته باشند و این طراحی باید به گونه ای باشد که نسبت به آن فضا تعلق خاطر ایجاد کند. به همین منظور، پژوهش پیش رو، با تکیه بر اهمیت توجه به موضوع طراحی کتابخانه، در جستجو و تدوین معیارهایی برای گسترش تعاملات اجتماعی و فرهنگی در کتابخانه ها با کمک اصول معماری پایدار است. این نوشتار با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع مکتوب، در جستجوی مبانی اولیه چگونگی ایجاد فضای شخصی و جمعی به مثابه حلقه گمشده در فرایند طراحی است. در انتها این گونه نتیجه گیری می شود که برای طراحی در محیط کتابخانه، با ایجاد محیط هایی انعطاف پذیر، ایجاد قلمرو و خلوت، موازنه فضایی و عواملی از قبیل چگونگی مکانیابی کتابخانه، می توان مکانی برای پاسخگویی به تمایلات قابل تغییر افراد در راستای تعامل با دیگران و یا جدایی از دیگران ایجاد کرد و محیط هایی که صرفا بر روی روابط متقابل بسیار اندک و یا فقط بر روابط متقابل بیش از اندازه تکیه دارند، مانع شکل گیری محیطی پویا می شوند. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند مبنای ایجاد کتابخانه های اجتماع پذیر واقع شود.

کلیدواژه ها:

طراحی کتابخانه ، معماری پایدار ، پایداری اجتماعی ، تعاملات فرهنگی ، محیط اجتماع پذیر