شناسایی عوامل موثر بر عمر مفید ساختمان های متعارف مسکونی جهت تسهیل مدیریت نگهداشت

براساس قاعده طبیعت، تمامی ساخته های دست انسان فناپذیر است و هیچ چیزی وجود ندارد که برای همیشه ماندگار باشد ول ی با این حال در رابطه با هر چیزی، اقداماتی وجود دارد که می توان با عمل به آن ها، عمر مفید مربوط به آن ساخته دست بشری را افزایش بخشید. ساختمان ها نیز مشمول این قاعده میباشند و طبیعتا برای هر ساختمانی عمر مفید محدودی وجود دارد ولی کمیت شاخصه عمر مفید بسیار متغیر و تحت تاثیر فاکتورهای مختلفی مانند طراحی ساختمان، کیفیت اجرا و مصالح، و اقدامات مربوط به نگهداری ساختمان است. در کشور ما عمر مفید ساختمان های متعارف مسکونی بسیار کمتر از عمر مفید ساختمان های مذکور در سایر کشورها است. این موضوع به جهت محدودیت های اقتصادی کشور ما اهمیت دو چندان می یابد و به همین دلیل ضروری است در این راستا به مقوله مدیریت نگهداشت ساختمان به عنوان یکی از شاخص های اثرگذار بر عمر مفید ساختمان توجه ویژه ای شود. در راستای دستیابی به این هدف این پژوهش جهت شناسایی شاخص های تاثیرگذار بر عمر مفید ساختمان های مسکونی و حوزه های تصمیم گیری مدیریت تسهیل نگهداشت از روش مطالعه پیشینه تحقیق و جهت اولویت بندی شاخص ها از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده شد و برای اجرای این روش ها و استخراج شاخص ها و حوزه ها ۵۰ نفر از خبرگان کانون کارشناسان دادگستری شهر مشهد که در حوزه ساخت و نگهداری ساختمان های مسکونی شهر مشهد دارای حداقل ۵ سال تجربه کاری هستند پاسخ های خود را ارائه نمودند. در اولین مرحله، شاخص هایی که در بهبود عمر مفید ساختمان های مسکونی موثر میباشند بر اساس مطالعات پیشین استخراج شدند. در این مرحله ۱۶ شاخص و ۱۰ حوزه تصمیم گیری اصلی شناسایی شد که از میان آنها ۷ شاخص و ۶ حوزه تصمیم گیری مشترک برای ادامه مراحل انتخاب شدند و نمودار سلسله مراتبی بر اساس آنها ترسیم شد. سپس اعداد فازی که برای تشکیل ماتریس مقایسه های زوجی نیاز است، تعریف شدند تا خبرگان بر اساس آن نسبت به ارائه پاسخ های خود اقدام نمایند. در نهایت با کمک وزن ها و اولویت هایی که از ماتریس مقایسه های زوجی به دست می آید، ارزش هر گزینه مشخص شده و امتیازدهی انجام می شود. شایان ذکر است که کلیه مراحل باال جهت تجزیه و تحلیل راحت تر و سریع تر داده ها در بخش تحلیل سلسله مراتبی فازی از کد نویسی در نرم افزار MATLAB و در بخش تحلیل حساسیت از نرم افزار Expert Choice استفاده گردید. یافته های به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش نشان میدهد که در تحلیل حساسیت بر اساس پویایی شاخص نسبت به هدف کلی، بیشترین حساسیت مربوط به شاخص کیفیت ساخت (۴۸.۴%) و در تحلیل حساسیت بر اساس پویایی گزینه نسبت به هدف کلی بیشترین حساسیت مربوط به گزینه برنامه ریزی زمانی(۵۲.۱%).

کلیدواژه ها:

عمر مفید ، ساختمان های مسکونی ، مدیریت نگهداشت ، طراحی ساختمان ، کیفیت ساخت ، تحلیل سلسله مراتبی فازی