بررسی رفتار آلاینده های رودخانه کیچیک چای اهر با پایش چند پارامتری و ماهواره ای کیفیت محلی آب

انواع آلودگی های محیط زیست که از منابع مختلف ایجاد می گردد، باعث کاهش کیفیت خاک، گسترش در منابع آب و بروز سایر مشکلات زیست محیطی می گردد. تحقیق پیشروی، مطالعه و ارزیابی منابع بالفعل و بالقوه آلاینده های حوضه آبریز رودخانه کیچیک چای با تاکید بر پایش فلزات سنگین و کیفیت آب سطحی در طول سال های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲ بوده و باهدف بررسی میزان آلاینده ها در رودخانه مذکور است که با استفاده از آنالیز داده ها در آزمایشگاه و تفسیر تصاویر ماهواره ای در محیط نرم افزار ENVI و شبیه سازی با استفاده از مدل Qual۲kw جهت تعیین میزان تطابق با استانداردها، تحلیل روند میزان تغییرات پارامترهای کیفی آب رودخانه کیچیک چای انجام گردیده است. نتیجه بررسی ها نشان می دهد پروژه مس انجرد (شامل سه فعالیت عمده اکتشاف و استخراج معدن، تولید کنسانتره و سد باطله فراوری کنسانتره) در کنار فعالیت زراعی، باغات و دامداری و مراکز سکونتی، همراه با ژئومورفولوژی منطقه موجب تغییراتی در کیفیت آب رودخانه کیچیک چای شده است. در طول این مدت مطالعه، میزان کدورت، ۵۴/۳ NTU کاهش؛ میزان BOD، ۳ mg/lit کاهش؛ میزان PH۸ واحد افزایش؛ میزان TSS، ۸۶/۴ mg/lit افزایش و میزان TDS، به مقدار ۹/۴ mg/lit افزایش یافته است. در پایش تغییرات کمی فلزات سنگین با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست ۸، بیشترین و کمترین خطای مربع مربوط به ایستگاه های ۴ و ۲ در سال ۱۴۰۲ و ۱، ۴ و ۲ در سال ۱۳۹۸ است؛ بنابراین برای بهسازی کیفی رودخانه توصیه می شود قوانین مصوب و بالادست در اجرای قوانین مدیریت پسماندها، افزایش درخت کاری در حاشیه رودخانه و راهکارهای تقلیل اثر بر منابع آب های سطحی همچون استفاده از تثبیت کننده خاک شورابه پتاس و غیره، موردتوجه و الویت مدیریت بخش کشاورزی و صنعتی حاشیه رودخانه کیچیک چای اهر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

فلزات سنگین ، کیفیت آب سطحی ، کیچیک چای اهر ، QUAL۲Kw