مبانی اخلاقی مسئولیت مبتنی بر تقصیر در تحقق مسئولیت مدنی (نظام حقوقی ایران و نظام حقوقی کامن لا)

زمینه: بر اساس ماده یک قانون مسئولیت مدنی، مسئولیت برمبنای تقصیر استوار شده است. اما به این علت که بحث مسئولیت موضوعی مورد چالش اخلاقی است و در وضعیت های مختلف تعارضاتی در تقابل مسئولیت ها با یکدیگر پدید می آید، قانون مدنی الزاما تقصیر خوانده را شرط تحقق مسئولیت ندانسته است. با توجه به اهمیت این موضوع مقاله حاضر با هدف بررسی مبانی اخلاقی مسئولیت مبتنی بر تقصیر در تحقق مسئولیت مدنی با مقایسه نظام حقوقی ایران و نظام حقوقی کامن لا شکل گرفت.  نتیجه ­گیری: مبانی نظریه تقصیر پیوند عمیقی با اخلاق دارد چرا که حسن نیت و سوء نیت فاعل در جبران خسارت نقش به سزایی دارد. در تحولاتی که در نظریه تقصیر رخ داده است و منجر به پیدایش نظریه جدید تقصیر شده است، نیز گرچه مفاهیم اجتماعی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است و معیارهای اخلاقی نقد شده اند، اما مداقه در نظریه یاد شده فحوای اخلاقی آن را نشان می دهد. نقش تقصیر در جبران خسارت هنگامی است که خوانده مرتکب غفلت قابل اغماض می شود و حسب قانون این اختیار به دادرس داده می شود که در میزان خسارت برای خوانده تخفیف قایل شود زیرا در نظریه اخلاقی مسئولیت تنها بر اساس قصد و نیت مقصر بر او هموار می شود.

کلیدواژه ها:

Fault ، morality ، Civil responsibility ، Iranian law ، Common law ، تقصیر ، اخلاق ، مسئولیت مدنی ، حقوق ایران ، حقوق کامن لا.