تحلیل شخصیت رستم در شاهنامه فردوسی بر اساس مولفه های اخلاقی

زمینه: شاهنامه یکی از متون حماسی برجسته در گستره ادب فارسی است که در آن، افزون بر ذکر رویدادهای جنگی و قهرمانی­ها از مسائل اخلاقی هم سخن به میان آمده است. بازتاب این آموزه­ها ریشه در فرهنگ ایرانی و متون دینی اسلامی دارد. فردوسی با در نظر داشتن این منابع اخلاقی اصلی، شخصیت­های شاهنامه را خلق کرده است. محوری­ترین شخصیت حماسی در شاهنامه، رستم است که می­توان او را نمونه انسان کامل دانست. در این پژوهش هدف آن است تا کنش­های شخصیت نامبرده با رویکرد به صفات اخلاقی وی بررسی و تحلیل شود. روش تحقیق حاضر، از نوع توصیفی -تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه­ای است. نتیجه­ گیری: به نظر می­رسد که فردوسی رستم را نمونه انسانی اخلاق­مدار معرفی کرده و شماری از ویژگی­های اخلاقی او همچون: «شجاعت، پرهیز از طمع، آشتی­جویی و صلح­طلبی، روحیه ایثارگری، گذشتن از لغزش و خطا، پرهیز از نقض عهد، وطن­دوستی» را بازنمایی کرده است. رستم در شاهنامه پهلوانی یک­بعدی نیست و صرفا مبارزه نمی­کند، بلکه اخلاق و شعور را با قدرت جنگاوری خود درمی­آمیزد و به دفاع از ایرانیان می­پردازد. بر اساس همین شاخصه­های برجسته اخلاقی، می­توان رستم را یکی از سویه­های هویت ایرانیان دانست.

کلیدواژه ها:

Ferdowsi ، Shahnameh ، Ethics ، Rostam ، Religion ، فردوسی ، شاهنامه ، اخلاق ، رستم ، دین.