تاثیر سالیسیلیک اسید و سلنات سدیم بر رشد و ویژگیهای فیتوشیمیایی سرخارگل (Echinacea angustifolia) در شرایط تنش شوری

هدف: شوری، یکی از مهم ترین تنشهای غیرزیستی است که تولید محصولات کشاورزی را کاهش میدهد. استفاده از ترکیبات محرک رشد به منظور کاهش اثرات تنشهای محیطی در گیاهان اهمیت خاصی دارد. از این رو تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و سلنات سدیم بر رشد، خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سرخارگل (Echinacea angustifolia) در سال ۱۴۰۱ در گلخانه تجاری گیاهان زینتی در استان البرز در شرایط تنش شوری انجام شد.روش پژوهش: فاکتورهای موردمطالعه در پژوهش، شامل شوری در سه سطح (صفر، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیمولار کلریدسدیم) و محلولپاشی با سالیسیلیک اسید و سلنیمسلنات سلنیم در پنج سطح (شاهد، ۵ و ۱۰ میلیگرم در لیتر سلنات سدیم و ۵/۰ و ۱ میلیمولار سالیسیلیک اسید) به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در ۳ تکرار صورت گرفت.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که ۲۰۰ میلیمولار تنش شوری سبب کاهش معنیدار وزن تراندام هوایی (۳۲ درصد)، وزن خشک ریشه (۲۷ درصد)، کلروفیل کل (۲۲ درصد)، محتوای نسبی آب برگ (۱۶ درصد) و پتاسیم برگ (۲۸ درصد) گردید، اما سبب افزایش نشت یونی (۱۱ درصد)، فعالیت آنزیم کاتالاز (۸۲ درصد)، فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (۳۷/۱ برابر) و سدیم برگ (۱۹/۲ برابر) شد. محلولپاشی با محرکهای زیستی به ویژه ۱ میلیمولار سالیسیلیک اسید سبب افزایش وزن تر ریشه (۰۷/۱۳ درصد)،  وزن خشک ریشه (۷۴/۱۳ درصد) و وزن تر اندام هوایی (۵۹/۱۵ درصد)، کلروفیل a، b و کل (به ترتیب ۱۳/۱۳، ۲۹/۱۴ و ۰۸/۱۲ درصد)، ، محتوای نسبی آب برگ (۹۵/۶ درصد)، عملکرد اسانس (۵۹/۲۷ درصد) شد. تیمار اثر متقابل شوری ۱۰۰ میلیمولار و سالیسیلیک اسید یک میلیمولار دارای بیش ترین محتوای فنل، فلاونوئید و درصد اسانس بودند و بیش ترین وزن اندام هوایی گیاه و عملکرد اسانس در تیمار بدون تنش با سالیسیلیک اسید یک میلیمولار به دست آمد.نتیجه گیری: در مجموع استفاده از محرکهای زیستی و به ویژه سالیسیلیک اسید ۱ میلیمولار در شرایط تنش شوری در سرخارگل مورد پیشنهاد خواهد بود.

کلیدواژه ها:

سرخارگل ، عملکرد اسانس ، فنول کل ، محرک زیستی