تحلیل ماده ۵۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در سنجه قاعده تحذیر

در این پژوهش، ماده ۵۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ از منظر قاعده تحذیر تحلیل شده است. قاعده تحذیر، به عنوان یکی از اصول فقهی و حقوقی، بر رفع مسئولیت از هشداردهنده در صورت ارائه هشدار موثر و متناسب با خطر تاکید دارد. این قاعده در حقوق کیفری نقشی اساسی در تحدید مسئولیت کیفری و مدنی ایفا می کند، به ویژه در مواردی که افراد آسیب دیده با وجود هشدارهای الزم، اقدامی در جهت اجتناب از خطر انجام نداده اند. ماده ۵۰۸ و تبصره های آن با تفکیک شرایط مسئولیت مالک یا مرتکب در قبال آسیب های ناشی از اقدامات خطرناک در ملک خود، بر لزوم رعایت اصول اطلاع رسانی و نصب علائم هشداردهنده تاکید دارد. بر اساس این ماده، مالک تنها در شرایطی ضامن است که به دلیل اغوا یا کوتاهی در اطلاع رسانی، جنایت به وی منتسب شود. پژوهش حاضر با بهره گیری از تحلیل های فقهی، حقوقی و رویه های قضایی، شرایط تحقق قاعده تحذیر، از جمله موثر بودن هشدار، امکان اجتناب از خطر و مشروعیت عمل هشداردهنده را بررسی کرده و به ابهامات قانونی و تفاسیر متفاوت از این ماده پرداخته است. نتایج نشان می دهد که تفسیر صحیح و جامع از ماده ۵۰۸، می تواند موجب کاهش اختلافات حقوقی و ارتقای سطح پیشگیری از جرایم شود.

کلیدواژه ها:

قاعده تسلیط ، قاعده اقدام ، قاعده تحذیر ، ضمان ، مسئولیت مالک