تکنولوژی آموزشی و کاهش فقر تحصیلی: رویکردی به نظام آموزش و پرورش

این مقاله به بررسی نقش محوری تکنولوژی آموزشی در کاهش معضل فقر تحصیلی در نظام آموزش و پرورش می پردازد. فقر تحصیلی به عنوان یک پدیده چندوجهی و پیچیده، ابعاد گسترده ای از محرومیت آموزشی را در بر می گیرد و صرفا به کمبود منابع مالی محدود نمی شود، بلکه شامل عدم دسترسی عادلانه به فرصت های آموزشی باکیفیت و عدم دستیابی به سطوح مطلوب یادگیری است. در این میان، شکاف دیجیتال به عنوان یک مانع جدی در مسیر بهره گیری از آموزش الکترونیکی، نابرابری های آموزشی موجود را تشدید کرده و اثربخشی تلاش ها برای کاهش فقر تحصیلی را تحت الشعاع قرار می دهد (ترکاشوند و مرادیان محمدیه، ۱۴۰۰). این پژوهش با اتخاذ رویکردی تحلیلی و استناد به پژوهش های پیشین، ضمن تبیین ابعاد گوناگون فقر تحصیلی و تشریح ظرفیت های بالقوه تکنولوژی آموزشی، استدلال می کند که تکنولوژی آموزشی با ایجاد دسترسی گسترده تر، بهبود کیفیت فرآیند یاددهی-یادگیری، ارتقای سطح عدالت آموزشی، فراهم سازی امکان شخصی سازی یادگیری و کاهش محسوس هزینه های آموزشی، پتانسیل چشمگیری در کاهش ابعاد مختلف فقر تحصیلی ایفا می نماید. در ادامه، راهکارهای عملی برای بهره گیری موثر از تکنولوژی آموزشی در نظام آموزش و پرورش با هدف کاهش فقر تحصیلی، شامل توسعه زیرساخت های تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، توانمندسازی نظام مند معلمان و تولید محتوای آموزشی الکترونیکی بومی و باکیفیت، ارائه شده است. نتیجه گیری نهایی مقاله بر این نکته کلیدی استوار است که تکنولوژی آموزشی، علی رغم دارا بودن ظرفیت های عظیم و پتانسیل های بی شمار، به تنهایی قادر به حل کامل معضل پیچیده فقر تحصیلی نبوده و کاهش پایدار و معنادار این پدیده نیازمند اتخاذ رویکردی جامع، همه جانبه و چندوجهی است که به صورت همزمان به عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و آموزشی موثر بر فقر تحصیلی نیز توجه نماید و مشارکت فعالانه تمامی ذی نفعان عرصه آموزش و پرورش را در سطوح مختلف طلب می کند.

کلیدواژه ها:

تکنولوژی آموزشی ، فقر تحصیلی ، شکاف دیجیتال ، عدالت آموزشی ، نظام آموزش و پرورش.