نقش گیمیفیکیشن در توسعه خلاقیت و تفکر انتقادی دانش آموزان ابتدایی

در عصر کنونی که با تحولات شگرف و پیچیدگی های روزافزون مشخص می گردد، نظام های آموزشی در سراسر جهان با چالش های متعددی در زمینه تربیت نسل آینده مواجه هستند. یکی از مهم ترین این چالش ها، پرورش مهارت های کلیدی قرن بیست و یکم، به ویژه خلاقیت و تفکر انتقادی در دانش آموزان است. این مهارت ها، که بنیان های اصلی نوآوری، حل مسئله و تصمیم گیری آگاهانه در دنیای معاصر محسوب می شوند، از اهمیت بسزایی در موفقیت تحصیلی، شغلی و زندگی فردی و اجتماعی افراد برخوردارند. در این میان، رویکردهای آموزشی سنتی، با تمرکز بر انتقال دانش و حفظ مطالب، اغلب در پرورش این مهارت های شناختی سطح بالا ناکارآمد به نظر می رسند. گیمیفیکیشن، به عنوان یک رویکرد نوآورانه در عرصه آموزش، به استفاده از عناصر و سازوکارهای بازی در محیط های غیربازی، به منظور افزایش انگیزه، مشارکت و یادگیری فراگیران اشاره دارد. این رویکرد، با بهره گیری از جذابیت ذاتی بازی ها، می تواند فرایند یادگیری را از یک تکلیف دشوار و خسته کننده به یک تجربه لذت بخش، تعاملی و پربار تبدیل نماید. در حوزه آموزش ابتدایی، که دوران شکل گیری شخصیت و پایه ریزی مهارت های بنیادین دانش آموزان محسوب می شود، گیمیفیکیشن به ویژه از پتانسیل بالایی برخوردار است. دانش آموزان مقطع ابتدایی، به دلیل ویژگی های رشدی خاص خود، از جمله تمایل طبیعی به بازی و یادگیری از طریق تجربه، به خوبی با رویکردهای گیمیفیکیشن شده سازگار می شوند و می توانند از مزایای آن در زمینه توسعه مهارت های شناختی بهره مند گردند. مقاله حاضر، با هدف بررسی عمیق نقش گیمیفیکیشن در توسعه خلاقیت و تفکر انتقادی دانش آموزان مقطع ابتدایی به رشته تحریر درآمده است. در این پژوهش، ضمن مرور جامع بر ادبیات نظری و پژوهشی مرتبط با موضوع، به تبیین سازوکارهای عمل کردی گیمیفیکیشن در محیط های آموزشی ابتدایی پرداخته شده و مزایا و چالش های احتمالی پیاده سازی این رویکرد در کلاس های درس مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. مقاله حاضر، استدلال می کند که گیمیفیکیشن، با ایجاد محیط های یادگیری تعاملی، چالش برانگیز و انگیزه بخش، می تواند به طور موثری خلاقیت و تفکر انتقادی دانش آموزان ابتدایی را پرورش دهد. فعالیت های گیمیفیکیشن شده، دانش آموزان را به تفکر عمیق تر، حل مسائل پیچیده، تصمیم گیری آگاهانه، تعامل و همکاری با همسالان و ارائه ایده های نوآورانه ترغیب می کند. ارائه بازخوردهای فوری و مستمر در محیط های گیمیفیکیشن شده، به دانش آموزان کمک می کند تا به طور مداوم از عملکرد خود آگاه شده و نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنند و در نتیجه، فرایند یادگیری را بهبود بخشند.

کلیدواژه ها:

گیمیفیکیشن ، بازی وارسازی ، خلاقیت ، تفکر انتقادی ، دانش آموزان ابتدایی ، آموزش ابتدایی.