مفاهیم و رهیافت های مشارکت روستاییان در توسعه، مدیریت و بهره برداری پایدار منابع آبی و تاسیسات و نظام های آبیاری: اقلیم مناطق خشک، شور و محروم و ایجاد مجتمع گلخانه ای شهرستان درمیان استان خراسان جنوبی

مشارکت از مهمترین ارکان توسعه پایدار است. امروزه بیشتر صاحب نظران توسعه، بویژه توسعه روستایی، معتقدند که دستیابی به توسعه پایدار بدون مشارکت آحاد مردم ممکن نیست و در اکثر پژوهش ها، تاکید بر استفاده موثر از مشارکت مستقیم و فعال مردم در اجرای طرح های عمرانی شده است. مشارکت بدون شک عامل اساسی در فرایند فعالیت های پایدار اقتصادی است. اما تمرکز قدرت نزد دولت در طول تاریخ ایران سبب گردید تا تشکیل نهادهای مردمی بتواند روبه شتود. مفهوم مشارکت با مفاهیم مختلفی به کار گرفته می شود. مشارکت مردم در پروژه و یا طرح های عمرانی را شامل جریانی می دانند که مردم و یا مصرف کنندگان مردم در پروژه، نه تنها در کیفیت و کمیت تهیه آن نقش داشته باشند، بلکه امکان حضور حتی غیر رسمی آن ها در جریان عملیات اجرایی را جزء استراتژی های مشارکت قلمداد می کنند. با توجه به زیاد بودن جمعیت روستایی کشور، فعالیت در جهت نیل به توسعه روستایی، محرومیت زدایی و ارضای نیازهای اساسی روستاییان به منظور کاهش مهاجرت و جلوگیری از تخلیه روزافزون روستاها اهمیت می یابد. با بررسی نظام های سنتی بهتره بترداری و تجارت قبلی مشخص می شود هرگاه نهادهای دولتی مستقیما در این نظام ها دخالت کرده اند نتایج موفقیت آمیزی به همراه نداشته است. مشارکت در خلاء انجام نمی شود بلکه باید از طریق نمایندگی مردم در نهادها یعنی در مجامع تصمیم گیری تحقق یابد زیرا سازمان های داوطلب می توانند در تسهیل توسعه نامتمرکز، نقش مهمی را ایفا نمایند. در واقع گستره ای که آن ها به عنوان ابزارهای محرک برای مشارکت و بسیج مردمی موفق هستند، ممکن است بر موفقیت سیاست های تمرکز زدایی تاثیر داشته باشند. زیرا این گونه سازمان ها به موانع منافع متضاد در یک منطقه کمک می کند. افراد ضمن مشارکت احساس تعلق نموده، احساس موفقیت در کار کرده و توان خود را از طریق یادگیری افزایش می دهند و نیز بر مشکلات غلبه نموده و به

کلیدواژه ها:

مشارکت ، توسعه پایدار ، مردم ، نهادهای مردمی ، توسعه روستایی