ارزیابیهای زیست محیطی در دو سطح کالن و خرد

ارزیابی اثرات زیست محیطی از جمله روش های بسیار کارآمدی است که با شناسایی محیط زیست و درک اهمیت آن، آثار بخش های فعالیت های مختلف یک طرح بر اجزای محیط را بررسی و ارزیابی کرده و موجب اشراف برنامه ریزان بر اوضاع موجود محیط زیست طبیعی منطقه می شود و در نهایت با توجه به نتایج حاصل امکان پایش و کنترل مداوم وضع موجود را توسط عوامل مدیریتی فراهم می کند. ارزیابی اثرات زیست محیطی با تصویب قانون سیاست ملی محیط زیست آمریکا به صورت مدون در جهان آغاز گردید و تکامل آن به تدریج از دهه ۱۹۷۰ آغاز گردید. روش های مختلفی تاکنون در زمینه ارزیابی توسط کارشناسان کشورهای دیگر جهان ارائه شده است. لیکن با وجود تلاش های بسیار و بحث و بررسی در نشست ها و کنفرانس های متعدد بین المللی، هنوز متدولوژی واحدی که مورد قبول کلیه کارشناسان قرار گیرد تعیین و انتخاب نشده است. از این رو هنوز انواع مختلف متدهای تجزیه و تحلیل در ارزیابی پروژه های گوناگون به دلیل تفاوت در ماهیت پروژه ها از جمله اندازه، پیچیدگی، محل جغرافیایی و تنوع محیطی کاربرد دارد. در ارزیابی اثرات زیست محیطی به طور کلی حداقل دو گزینه و گاهی تا بیش از پنجاه گزینه را شامل می شود. این پژوهش با روشی تحلیلی به بررسی روش های ارزیابی نوین محیط زیست در ایران (مطالعه موردی استان قزوین) با روش RIAM Fuzzy پرداخت. نتایج نشان ۲۹ درصد از اثرات منفی فعالیت های صنایع سیمان در محدوده –C قرار دارد و اثرات منفی قابل مالحظه مربوط به اثرات بخش فیزیکی/شیمیایی و بخش بیولوژیکی/اکولوژیکی یکی و ۲ درصد اثرات بسیار منفی در محدوده –E می باشد. حدود ۹ درصد اثرات مثبت قابل مالحظه این صنعت مربوط به بخش های اقتصادی/عملکردی و اجتماعی/فرهنگی خواهد بود. در حالیکه برای صنایع پتروشیمی، بیشترین اثرات منفی در محدوده های –D و –E مشاهده می شود و حدود ۲۸ درصد اثرات منفی این صنعت، دارای اثرات بسیار منفی در بخش های فیزیکی/شیمیایی (۸ درصد)، بیولوژیکی/اکولوژیکی (۹ درصد) و اقتصادی/عملکردی دارند. بیشترین اثرات اقتصادی اجتماعی صنایع انرژی بر متعلق به اثرات صنایع پتروشیمی در استان قزوین تشخیص داده شد. پیش بینی و تحلیل آثار صنایع فوالد نشان می دهد، بیشترین اثرات منفی در محدوده های –D و –E مشاهده می شود و اثرات بسیار منفی مربوط به اثرات بخش فیزیکی/شیمیایی و بخش بیولوژیکی/اکولوژیکی و اقتصادی/عملکردی است. بیشترین اثرات مثبت این صنعت نیز در محدوده +E و مربوط به بخش های اقتصادی/عملکردی خواهد بود.

کلیدواژه ها:

فعالیت های انسانی ، محیط زیست ، ارزیابی محیط زیست ، روش RIAM Fuzzy